Trong một khám phá có thể thay đổi hiểu biết của chúng ta về vũ trụ, tàu thăm dò Perseverance của NASA đã thu thập một mẫu vật từ Sao Hỏa, mang theo những dấu hiệu đầy hứa hẹn về sự sống vi sinh vật cổ đại. Mẫu vật này, được gọi là Sapphire Canyon, được lấy từ thành tạo Bright Angel ở miệng núi lửa Jezero, một khu vực được cho là từng là hồ nước cách đây hàng tỷ năm.
Việc phát hiện này, được công bố vào ngày 10 tháng 9 năm 2025, bao gồm các khoáng chất như vivianite và greigite. Trên Trái đất, những khoáng chất này thường liên quan đến hoạt động của vi sinh vật. Tiến sĩ Joel Hurowitz, một nhà khoa học hành tinh tại Đại học Stony Brook, người dẫn đầu phân tích, đã chỉ ra rằng các khoáng chất này có thể cho thấy sự tương tác với vật chất hữu cơ thông qua các quá trình sinh học. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng các phản ứng hóa học phi sinh học cũng có thể tạo ra các đặc điểm tương tự và dữ liệu hiện tại từ tàu thăm dò không thể xác nhận chắc chắn sự sống.
Các nhà khoa học hành tinh đã xem xét dữ liệu từ tàu thăm dò Perseverance trong một năm và kết luận rằng "chúng ta không thể tìm thấy lời giải thích nào khác, vì vậy đây rất có thể là dấu hiệu rõ ràng nhất về sự sống mà chúng ta từng tìm thấy trên Sao Hỏa". Tàu thăm dò Perseverance, đã khám phá Sao Hỏa từ năm 2021, có mục tiêu chính là tìm kiếm dấu hiệu của sự sống cổ đại. Phát hiện này được coi là một trong những bằng chứng thuyết phục nhất cho đến nay.
Các nghiên cứu trong tương lai, đặc biệt là nếu mẫu vật được đưa trở lại Trái đất, có thể giúp xác định nguồn gốc của nó. Mặc dù các nhà khoa học cảnh báo rằng cần phải phân tích thêm, những phát hiện này là một bước tiến quan trọng trong hành trình tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất. Tàu thăm dò Perseverance tiếp tục mang đến những hiểu biết sâu sắc về lịch sử của Sao Hỏa và hy vọng về bằng chứng xác thực về sự sống trong quá khứ.
Mẫu Sapphire Canyon là một trong số 30 mẫu vật mà Perseverance đã thu thập, chờ ngày trở về Trái đất. Tuy nhiên, thời gian dự kiến để thu hồi mẫu vật đã bị lùi lại đến những năm 2040 do chi phí gia tăng và những thách thức hậu cần trong nhiệm vụ Mars Sample Return của NASA.
Các khoáng chất vivianite và greigite, được phát hiện trong mẫu vật, thường là sản phẩm phụ của quá trình vi sinh vật phân hủy vật chất hữu cơ trên Trái đất. Điều này cho thấy khả năng sự sống vi sinh vật có thể tồn tại trên Hành tinh Đỏ cổ đại. Các nhà khoa học đã xác định được các đốm đá có hình dạng giống như đốm báo và các dấu hiệu tối giống như hạt vừng, có thể được tạo ra bởi các phản ứng hóa học liên quan đến vi sinh vật trong quá trình hình thành đá. Mặc dù những phát hiện này rất hứa hẹn, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng chỉ có phân tích chi tiết trong phòng thí nghiệm trên Trái đất mới có thể xác định liệu sự sống có từng tồn tại ở đó hay không.