Núi Semeru Phun Trào: Cột Tro Cao 800 Mét, Cơ Quan Chức Năng Duy Trì Cảnh Báo Cấp Độ II

Vào sáng ngày 18 tháng 11 năm 2025 theo giờ địa phương, núi lửa Semeru, ngọn núi lửa cao nhất và là một trong những trung tâm hoạt động mạnh nhất trên đảo Java, Indonesia, đã bất ngờ trải qua một đợt phun trào đáng kể. Sự kiện địa chất này đã phóng lên một cột tro bụi màu trắng xám, vươn cao khoảng 800 mét so với vành miệng núi lửa, và cột tro này đã trôi dạt chủ yếu về hướng Nam. Theo tính toán từ mực nước biển, đỉnh của cột tro bụi này đạt tới độ cao ấn tượng là 4.476 mét, tạo ra một bóng râm bao phủ một khu vực rộng lớn xung quanh dãy núi.

Trung tâm Giảm thiểu Thiên tai Địa chất và Núi lửa (PVMBG), cơ quan có thẩm quyền giám sát, đã đưa ra xác nhận rằng tình hình hoạt động của Semeru vẫn được duy trì ở Mức cảnh báo '2', tương đương với Mức Cảnh giác, cho thấy hoạt động ở mức độ trung bình đến cao. Dựa trên các ghi nhận địa chấn, vụ phun trào sáng sớm xảy ra lúc 06 giờ 11 phút giờ địa phương, với biên độ địa chấn tối đa được ghi nhận là 22 mm và kéo dài trong khoảng 112 giây.

PVMBG đã ban hành các khuyến cáo nghiêm ngặt, yêu cầu cộng đồng tuyệt đối không được tiếp cận khu vực phía Đông Nam của núi lửa Semeru, đặc biệt là dọc theo sông Besuk Kobokan, trong phạm vi bán kính 8 kilômét tính từ đỉnh núi. Các chuyên gia địa chất cũng nhấn mạnh nguy cơ tiềm tàng từ các hiện tượng núi lửa nguy hiểm khác, không chỉ giới hạn ở cột tro. Cụ thể, người dân được khuyến cáo duy trì khoảng cách tối thiểu 500 mét tính từ bờ sông để phòng tránh các dòng chảy pyroclast và lahar, những dòng chảy này có khả năng lan rộng tới phạm vi 13 kilômét từ miệng núi lửa. Ngoài ra, giới chức còn cảnh báo người dân phải tránh xa phạm vi 3 kilômét quanh miệng núi lửa do nguy cơ đá nóng văng ra ngoài cực kỳ cao.

Núi Semeru, còn được biết đến với tên gọi Mahameru, mang ý nghĩa là “núi vĩ đại” trong tiếng Phạn và có độ cao chính thức là 3.676 mét, được coi là một ngọn núi thiêng trong quan niệm văn hóa địa phương, tượng trưng cho sự ổn định của đảo Java. Lịch sử hoạt động của ngọn núi lửa dạng tầng này khá dài, với những đợt phun trào đáng chú ý, ví dụ như vào tháng 12 năm 2021, đã gây ra ít nhất 13 trường hợp tử vong và 89 người bị bỏng. Việc núi lửa Semeru hoạt động mạnh mẽ, nằm trong Vành đai Lửa Thái Bình Dương, là một phần của bối cảnh địa chất phức tạp của Indonesia, quốc gia có hơn 129 ngọn núi lửa đang hoạt động.

PVMBG tiếp tục giám sát chặt chẽ các dòng suối bắt nguồn từ đỉnh Semeru, bao gồm Besuk Kobokan, Besuk Bang, Besuk Kembar, và Besuk Sat, vì đây là những tuyến đường tiềm năng cho sự xuất hiện của dòng pyroclast, dung nham và lahar khi có mưa lớn. Trong một sự kiện gần đây hơn vào ngày 22 tháng 10 năm 2025, núi lửa này đã phun trào tới 4 lần trong một ngày, với cột tro cũng đạt tới 800 mét, và PVMBG khi đó cũng duy trì cảnh báo cấp độ II. Sự gia tăng hoạt động này, bao gồm 100 trận rung chấn được ghi nhận trong 24 giờ trước đó vào ngày 22/10/2025, cho thấy một mô hình hoạt động cần được theo dõi liên tục để đảm bảo an toàn cho hàng chục nghìn người dân sinh sống trên các sườn núi màu mỡ xung quanh. Chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan như Cơ quan Quản lý Thảm họa Quốc gia Indonesia (BNPB) cần phối hợp chặt chẽ trong việc truyền đạt thông tin và thực thi các biện pháp phòng ngừa đã được thiết lập.