Sự kiện sao chổi liên sao 3I/ATLAS bay ngang qua Sao Hỏa vào tháng 10 năm 2025 đã trở thành một dấu mốc thiên văn quan trọng, mang lại cho giới khoa học cơ hội hiếm có để nghiên cứu một vị khách đến từ một hệ sao khác. Vật thể này, được phát hiện lần đầu tiên vào ngày 1 tháng 7 năm 2025, đã tiếp cận Hành tinh Đỏ vào ngày 3 tháng 10 năm 2025, ở khoảng cách chưa đầy 30 triệu kilômét. Sự tiếp cận gần gũi này đã cho phép huy động các thiết bị quỹ đạo, bao gồm Tàu thăm dò Quỹ đạo Trinh sát Sao Hỏa (MRO) của NASA, cùng với Mars Express và Tàu thăm dò Khí vết ExoMars (TGO) của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA), nhằm thu thập dữ liệu chuyên sâu.
Mặc dù công tác quan sát được tiến hành hết sức khẩn trương, việc công bố toàn bộ kết quả đã bị trì hoãn, một phần do sự gián đoạn hoạt động của chính phủ Hoa Kỳ. Giữa lúc chờ đợi này, nhà thiên văn học Avi Loeb của Đại học Harvard đã khơi mào một cuộc tranh luận sôi nổi bằng cách đưa ra giả thuyết về khả năng sao chổi này có nguồn gốc công nghệ. Ông Loeb ước tính rằng xác suất 3I/ATLAS không phải là một thiên thể hoàn toàn tự nhiên nằm trong khoảng từ 30 đến 40 phần trăm. Ông xem xét kịch bản “Ngựa thành Troy”, nơi một tạo tác công nghệ có thể ngụy trang dưới hình dạng một sao chổi. Tuyên bố này đã đẩy cuộc thảo luận khoa học sang lĩnh vực an ninh hành tinh tiềm năng, gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong cộng đồng.
Theo các tính toán quỹ đạo, 3I/ATLAS sẽ tiếp tục hành trình hướng về Mặt Trời và đạt đến điểm cận nhật—điểm gần ngôi sao nhất—vào khoảng ngày 30 tháng 10 năm 2025. Tại thời điểm đó, nó sẽ đi qua ở khoảng cách xấp xỉ 1,4 đơn vị thiên văn (tương đương khoảng 210 triệu kilômét). Trong khi sự đồng thuận khoa học tính đến ngày 9 tháng 10 năm 2025 vẫn đang chờ đợi sự diễn giải cuối cùng của dữ liệu, ESA đã và đang lên kế hoạch cho các sáng kiến tương lai.
Đáng chú ý, việc phóng sứ mệnh Comet Interceptor vào năm 2029 được thiết kế đặc biệt để nghiên cứu chi tiết các vật thể liên sao như 3I/ATLAS. Điều này minh chứng cho chiến lược dài hạn của cộng đồng khoa học nhằm khám phá các quy luật vũ trụ. Các quan sát ban đầu được thực hiện bởi các tàu thăm dò quỹ đạo của ESA từ ngày 1 đến ngày 7 tháng 10 đã chụp được hình ảnh của vùng khí bao quanh sao chổi (coma), mặc dù hạt nhân vẫn chưa thể phân biệt được do khoảng cách quá lớn và giới hạn phơi sáng.
Dữ liệu từ các tàu thăm dò Sao Hỏa đang được chờ đợi, nhưng những quan sát tiếp theo thông qua sứ mệnh Juice vào tháng 11 năm 2025, khi sao chổi đi qua sau điểm cận nhật, có thể cung cấp thêm thông tin quan trọng về bản chất thực sự và thành phần hóa học của nó. Phân tích này là yếu tố then chốt để đưa ra câu trả lời dứt khoát cho câu hỏi về nguồn gốc bí ẩn của 3I/ATLAS.