Sự Dịch Chuyển Vỏ Trái Đất 26.000 Năm Của Greenland Thách Thức Các Mô Hình Tan Băng Đơn Giản

Chỉnh sửa bởi: Tetiana Martynovska 17

Một nghiên cứu chuyên sâu về sự dịch chuyển ngang của vỏ Trái Đất tại Greenland kéo dài suốt 26.000 năm đang buộc các nhà khoa học phải đánh giá lại cách thức tương tác giữa khối băng khổng lồ và nền đất bên dưới. Cuộc điều tra địa vật lý toàn diện này đã vượt ra ngoài những quan sát bề mặt tức thời để khám phá các phản ứng kiến tạo địa chất dài hạn, cung cấp cái nhìn sâu sắc về động lực phức tạp của hòn đảo băng giá này.

Phát hiện quan trọng của nghiên cứu này đã thách thức giả định đơn giản rằng sự tan chảy băng nhanh chóng hiện nay là động lực duy nhất gây ra sự kéo căng vỏ Trái Đất ra bên ngoài. Thay vào đó, dữ liệu thu thập được từ 58 trạm Hệ thống Vệ tinh Dẫn đường Toàn cầu (GNSS) được bố trí chiến lược trên khắp hòn đảo trong suốt hai thập kỷ qua cho thấy một điều phức tạp hơn. Các điểm giám sát cố định này liên tục theo dõi sự dịch chuyển không gian tổng thể, những thay đổi tinh tế về độ cao nền đá và sự biến đổi khối lượng lớp băng phủ. Dữ liệu chỉ ra rằng, ở nhiều khu vực đáng kể, các lực kiến tạo sâu đang tích cực kéo vỏ Trái Đất vào bên trong, tạo ra hiệu ứng 'co lại' và bù đắp một phần cho sự bật nảy ra ngoài dự kiến.

Sự năng động phức tạp này làm nổi bật sự tương tác sâu sắc giữa tác động khí hậu tức thời và quán tính địa chất sâu. Các tảng băng ở cả Greenland và Nam Cực chứa khoảng hai phần ba lượng nước ngọt dễ tiếp cận của hành tinh, có nghĩa là bất kỳ sự dịch chuyển nào trong khu vực này đều mang ý nghĩa toàn cầu. Cùng với câu chuyện kiến tạo địa chất là sự xác nhận về việc tăng tốc độ mất băng. Dữ liệu giám sát vệ tinh, bao gồm dữ liệu do NASA quản lý, khẳng định rằng Greenland đang mất băng với tốc độ trung bình khoảng 266 tỷ tấn mỗi năm. Sự suy giảm này được thúc đẩy bởi sự ấm lên của đại dương và khí quyển, trực tiếp góp phần làm tăng mực nước biển toàn cầu.

Tính cấp bách của việc mất băng đã được nhấn mạnh bởi đợt sóng nhiệt kỷ lục tấn công Greenland từ ngày 15 tháng 5 đến ngày 21 tháng 5 năm 2025. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi này, băng tan chảy với tốc độ gấp 17 lần mức trung bình dài hạn, đóng góp trực tiếp và rõ rệt vào nguy cơ ngập lụt trên toàn thế giới. Việc lập bản đồ địa chất sâu theo thời gian này đóng vai trò là công cụ hiệu chỉnh thiết yếu cho khoa học hiện đại. Hiểu rõ những chuyển động của đất đai là tối quan trọng đối với công tác khảo sát và định vị chính xác, vì ngay cả những điểm tham chiếu được coi là cố định ở Greenland cũng đang phải chịu sự trôi dạt chậm chạp.

Hơn nữa, quá trình địa chất được gọi là điều chỉnh đẳng tĩnh (isostatic adjustment)—phản ứng của vỏ Trái Đất đối với việc tải và dỡ tải băng—cho thấy tốc độ nâng lên ở một số khu vực, do việc loại bỏ băng, có thể đạt vài milimét mỗi năm. Yếu tố này rất quan trọng để diễn giải chính xác các phép đo GNSS. Những phát hiện tổng hợp này làm sáng tỏ phản ứng sâu sắc, đa tầng của một khối đất lớn đối với những thay đổi môi trường nhanh chóng, nhấn mạnh sự cần thiết phải quan sát liên tục và cảnh giác để nắm bắt đầy đủ động lực đang phát triển và những hệ quả toàn cầu của chúng.

Nguồn

  • uol.com.br

  • National Geographic Brasil

  • UOL Ecoa

  • O Globo

  • Nações Unidas no Brasil

  • Instituto Humanitas Unisinos

Bạn có phát hiện lỗi hoặc sai sót không?

Chúng tôi sẽ xem xét ý kiến của bạn càng sớm càng tốt.

Sự Dịch Chuyển Vỏ Trái Đất 26.000 Năm Của ... | Gaya One