Bào tử Rêu Sống Sót 283 Ngày Ngoài ISS, Duy Trì Khả Năng Nảy Mầm Cao

Các nhà du hành vũ trụ đã hoàn tất việc thu hồi thành công các bào tử rêu sau 283 ngày tiếp xúc với bề mặt bên ngoài của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Thí nghiệm này, kết thúc bằng việc đưa các mẫu vật trở lại Trái Đất để kiểm tra khả năng nảy mầm, đã cho thấy tỷ lệ sống sót vượt xa các dự đoán trước đó về giới hạn sinh học trong môi trường không gian khắc nghiệt. Các nhà khoa học đang xem xét những phát hiện này như bằng chứng về sức sống dai dẳng của thực vật trong vũ trụ.

Các bào tử được xác định là Physcomitrium patens (rêu đất lan rộng) đã được triển khai vào ngày 4 tháng 3 năm 2022 và sau đó được thu hồi an toàn thông qua một tàu con thoi SpaceX. Trong suốt gần mười tháng, chúng phải chịu đựng môi trường chân không, dao động nhiệt độ cực lớn, trạng thái vi trọng lực liên tục, và đặc biệt là bức xạ vũ trụ cùng tia cực tím (UV) không được lọc. Việc các mẫu vật này sống sót và giữ được khả năng sinh sản sau khi tiếp xúc trực tiếp với không gian mở là một cột mốc quan trọng trong sinh học vũ trụ, khác biệt so với các nghiên cứu trước đây về cấu trúc rêu khác như sợi, vốn nhanh chóng bị tiêu diệt bởi các tác nhân gây căng thẳng đơn lẻ như bức xạ UV.

Nghiên cứu được dẫn dắt bởi Giáo sư Tomomichi Fujita thuộc Đại học Hokkaido, Nhật Bản, đã tiết lộ rằng hơn 80% các bào tử tiếp xúc hoàn toàn với môi trường không gian vẫn giữ được sức sống. Kết quả chính thức, được công bố vào ngày 20 tháng 11 năm 2025, trên tạp chí iScience, cho thấy tỷ lệ nảy mầm của các bào tử không được che chắn đạt mức 86%. Nhóm đối chứng được giữ trên Trái Đất có tỷ lệ nảy mầm là 97%, tương tự như nhóm bào tử được che chắn khỏi bức xạ UV (97%).

Giáo sư Fujita gợi ý rằng các lớp thành tế bào đa tầng của bào tử cung cấp một cơ chế "che chắn thụ động chống lại các tác nhân gây căng thẳng trong không gian", hoạt động như một cơ chế phòng vệ tiến hóa tích hợp sẵn. Dựa trên các mô hình toán học, nhóm nghiên cứu ước tính rằng những bào tử này có khả năng duy trì chức năng trong không gian lên đến 15 năm. Khả năng sống sót phi thường này mở ra những góc nhìn mới về sự lan truyền sự sống ngoài Trái Đất, có thể hỗ trợ cho Lý thuyết Panspermia, và có ý nghĩa quan trọng đối với các sứ mệnh khám phá trong tương lai, bao gồm việc đánh giá khả năng hỗ trợ sự sống trên các môi trường khắc nghiệt như bề mặt Sao Hỏa.