Avrupa Birliği'nin 2030 Genişleme Hedefi: Kaja Kallas, Kilit Adaylar İçin Süreçlerin Ulaşılabilir Olduğunu Belirtti

Avrupa Birliği'nin 2030 Genişleme Hedefi: Kaja Kallas, Kilit Adaylar İçin Süreçlerin Ulaşılabilir Olduğunu Belirtti

Avrupa Birliği (AB) çevrelerinden gelen 4 Kasım 2025 tarihli değerlendirmeler, Birliğin yeni üyeleri 2030 yılına kadar bünyesine katma gibi iddialı bir hedefi ulaşılabilir olarak nitelendiriyor. Bu hedef, Avrupa'nın jeopolitik konumunu güçlendirme ve kıtadaki istikrarı pekiştirme arayışının önemli bir parçasıdır. AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, genişleme sürecinin son on beş yıla kıyasla belirgin şekilde daha hızlı ilerlediğini ve bunun, değişen küresel düzende Avrupa'nın istikrarı ve güvenliği için hayati bir yatırım teşkil ettiğini ifade etti. Genişlemeden Sorumlu Avrupa Komiseri Marta Kos da, başarılı bir genişlemenin “önümüzdeki yıllarda gerçek bir olasılık” olduğunu teyit ederek, özellikle Karadağ, Arnavutluk, Ukrayna ve Moldova'nın gösterdiği kayda değer ilerlemeyi takdirle karşıladıklarını belirtti.

Aday ülkelerin Avrupa yolundaki ilerlemesi, şüphesiz ki, kendi iç reform çabalarına ve siyasi liderliklerinin gösterdiği kararlılığa bağlıdır. Batı Balkanlar'daki adaylar arasında en önde gelen ülke olan Karadağ, müzakereleri 2026 yılının sonuna kadar tamamlamayı amaçlıyor. AB yönetiminin görüşüne göre, bu hızlı ilerleme, Karadağ'ın 2028 yılında Birliğe katılımını oldukça gerçekçi bir hedef haline getiriyor. Benzer şekilde, reformlarda önemli bir ivme yakalayan Arnavutluk, AB ile olan diyaloğu 2027 yılına kadar sonuçlandırmayı hedefliyor. Öte yandan, tarama sürecini (screening process) başarıyla tamamlayan Ukrayna ve Moldova için ise, ön müzakerelerin kapanışı için 2028 yılı kendilerine milat olarak belirlenmiştir.

Ukrayna, topraklarındaki tam ölçekli saldırganlığın zorlu koşullarına rağmen, Avrupa Komisyonu'ndan 2023 yılından bu yana en olumlu değerlendirmeyi almayı başardı. Bu durum, ülkenin kilit sektörlerde sistemik reformları hayata geçirme konusundaki azmini net bir şekilde yansıtıyor. Başbakan Yardımcısı Taras Kaçka, Komisyon raporunun, sadece yasa çıkarmaktan öte, Avrupa standartlarının sahada fiilen uygulanmasına geçişi doğruladığını vurguladı. Ancak, Komisyon aynı zamanda, ülkedeki yolsuzlukla mücadele organları üzerindeki baskının devam ettiğini de kayda geçirmiş ve bu hassas alanın sürekli dikkat gerektirdiğini belirtmiştir.

Moldova Cumhuriyeti ise, Avrupa Birliği-Moldova Zirvesi'nde Temmuz 2025'te Avrupa yöneliminin güçlü bir şekilde teyit edilmesinin ardından, müzakerelerin ön kapanışını 2028 yılının başlarında gerçekleştirmeyi hedefliyor. Moldova'nın bu kararlılığı, bölgedeki jeopolitik değişimlere rağmen Avrupa ailesine entegrasyon arzusunun ne denli güçlü olduğunu gösteriyor.

Bununla birlikte, Sırbistan'ın genişleme yolculuğu, iç siyasi istikrarsızlık ve özellikle hukukun üstünlüğü ile ifade özgürlüğü gibi temel alanlardaki reformların yavaş ilerlemesi nedeniyle zorlu bir seyir izlemeye devam ediyor. Belgrad'daki bu duraksama, dış fırsatların ancak iç tutarlılık ve temel demokratik ilkelere sarsılmaz bir bağlılık koşuluyla ortaya çıktığını bir kez daha hatırlatmaktadır. Sonuç olarak, 2030 hedefinin gerçekçi olup olmadığı, aday ülkelerin iç yapılarını Avrupa normlarına uygun biçimde dönüştürme sürecindeki kararlılıklarına ve sürekliliklerine sıkı sıkıya bağlı kalacaktır.