Çin Halk Cumhuriyeti, 4 Ekim 2025 tarihinde Tayvan'ın Hava Savunma Tanımlama Bölgesi'ne (ADIZ) 20'den fazla askeri hava aracı göndererek ve 17 araçla Tayvan Boğazı'nın orta hattını geçerek gerilimi artırdı. Bu hamle, Tayvan'ın 10 Ekim'deki Ulusal Günü'nden hemen önce gerçekleşti ve Birleşmiş Milletler (BM) 2758 sayılı Kararı'nın yorumlanması konusundaki anlaşmazlığı derinleştirdi. Çin, kararın Tayvan üzerinde egemenlik hakkı tanıdığını savunurken, Tayvan bu yorumu "saldırganlık için sözde yasal zemin yaratma girişimi" olarak nitelendiriyor ve reddediyor.
Tayvan makamları, Çin'in J-16 savaş uçakları, JH-7 bombardıman uçakları, KJ-500 erken uyarı uçakları ve insansız hava araçlarından oluşan hava gücünün, Tayvan Boğazı'nın orta hattını geçerek "ortak muharebe hazırlık devriyesi" gerçekleştirdiğini bildirdi. Bu duruma karşılık olarak Tayvan Silahlı Kuvvetleri teyakkuz durumuna geçerek hava, deniz ve kara füze sistemlerini harekete geçirdi.
Tayvan Boğazı'nın orta hattı, resmi bir yasal statüye sahip olmasa da, geleneksel olarak iki tarafın askeri güçlerini ayıran gayri resmi bir sınır görevi görmüştür. Çin uçaklarının bu hattı geçmesi, özellikle Tayvan Ulusal Günü gibi önemli bir tarihin arifesinde, gerilimin tırmanması ve güç gösterisi olarak değerlendirilmektedir. 2020 yılında Çin askeri uçakları orta hattı 49 kez geçmiş olup, bu 1990'dan bu yana kaydedilen en yüksek rakamdır.
BM'nin 1971'de kabul ettiği 2758 sayılı Kararı, Çin'in BM'deki temsil hakkını ele alırken, Pekin yönetimi bu kararı Tayvan üzerindeki egemenlik iddiasını desteklemek için kullanıyor. Ancak Tayvan Dışişleri Bakanlığı, bu yorumun bir "çarpıtma" olduğunu ve kararın Tayvan'dan bahsetmediğini, dolayısıyla Çin Halk Cumhuriyeti'ne Tayvan adına BM'de temsil hakkı vermediğini açıkça belirtti. Tayvan, egemen ve bağımsız bir ülke olduğunu vurguluyor.
Bu farklı yorumlar, iki taraf arasındaki ilişkilerde sürekli bir gerginlik kaynağı oluşturuyor ve bölgesel istikrarı tehdit ediyor. Bu tür askeri hareketlilikler ve diplomatik anlaşmazlıklar, Tayvan Boğazı'nın küresel ticaret yolları üzerindeki stratejik konumu göz önüne alındığında, uluslararası toplum için de büyük önem taşıyor. Tayvan, özellikle yarı iletken üretimi olmak üzere küresel tedarik zincirlerinde kilit bir rol oynamaktadır ve bu da onu dünya ekonomisi için kritik derecede önemli bir unsur haline getirmektedir. 2022'de Tayvan Boğazı'ndan 2,45 trilyon dolarlık mal geçtiği ve bu durumun Çin'in ticaretinin önemli bir bölümünü oluşturduğu belirtiliyor. Bu nedenle, bölgedeki herhangi bir istikrarsızlık, küresel tedarik zincirlerini ve ekonomiyi olumsuz etkileyebilir.