Belarus, 11 Eylül 2025 tarihinde, aralarında yabancı uyrukluların da bulunduğu 52 siyasi mahkumu serbest bıraktı. Bu adım, ABD Başkanı Donald Trump'ın diplomatik çağrısının ardından geldi. ABD, Belarus'un ulusal havayolu şirketi Belavia'ya yönelik bazı yaptırımları hafifleterek, ikili ilişkileri geliştirmek amacıyla güven artırıcı bir önlem aldı. Bu kararla Belavia'nın uçak parçaları tedarik etmesine ve bakımını yapmasına izin verilecek.
Özgürlüğüne kavuşanlar arasında, Belarus'ta muhalefetin önde gelen isimlerinden ve defalarca hapsedilen aktivist Mikalai Statkevich de bulunuyor. Statkevich, Belarus-Litvanya sınırında kalmayı tercih ederek Litvanya'ya giriş yapmadı. Ayrıca, Aralık 2021'den beri toplu ayaklanma organize etmek ve toplumsal nefreti körüklemek suçlamalarıyla tutuklu bulunan gazeteci Ihar Losik de serbest bırakılanlar arasındaydı. Losik, Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL) için çalışan bir gazeteciydi ve Haziran 2020'den beri tutukluydu.
Bu serbest bırakılmalar, Belarus'un Haziran 2025'te Siarhei Tsikhanouski gibi siyasi mahkumları salıvermesiyle başlayan bir sürecin devamı niteliğinde. İnsan hakları örgütleri, bu gelişmeleri memnuniyetle karşılarken, Belarus'ta hala yaklaşık 1.200 siyasi mahkumun tutuklu olduğunu ve zorlu koşullarla karşı karşıya kaldığını belirterek endişelerini dile getirdi.
Sviatlana Tsikhanouskaya gibi sürgündeki muhalefet liderleri, yaptırımların kaldırılmasının Belarus ve Rusya için yeni bir kaldıraç yaratabileceği konusunda uyarılarda bulunarak, bu adımın ülkedeki sistemik değişiklikler olmadan atılmasının hem Lukaşenko rejimi hem de Rusya tarafından yaptırımlardan kaçmak için kullanılabilecek boşluklar açabileceği endişesini taşıyor. Bu gelişmeler, Belarus'un Batı ile ilişkilerini düzeltme çabalarının bir parçası olarak görülüyor. ABD'nin Minsk'teki büyükelçiliğini yeniden açma ve ilişkileri normalleştirme isteği de bu diplomatik adımlarla pekişiyor. Ancak, Belarus'un uzun vadeli demokratik özgürlüklere ve insan haklarına bağlılığı, uluslararası toplumun yakından izleyeceği kritik bir konu olmaya devam ediyor.
Bu süreç, bölgesel gerilimlerin ortasında Belarus'un uluslararası arenadaki konumunda önemli bir dönüm noktası teşkil ediyor. Bu olaylar, aynı zamanda Polonya hava sahasına yönelik Rus insansız hava araçlarının ihlaliyle de örtüşüyor. NATO jetlerinin bu insansız hava araçlarına müdahale etmesi, bölgedeki gerilimin arttığına işaret ediyor. Rusya ve Belarus'un tatbikatlar için askerlerini yığması da bu hassas döneme denk geliyor.