Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği, iki büyük ekonomi arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerini düzenleyen kapsamlı bir çerçeve anlaşmasını resmen tamamladı. Bu anlaşma, 27 Temmuz 2025'te varılan siyasi mutabakatın üzerine inşa edilerek, gümrük vergileri, yatırım taahhütleri ve dijital ticaret gibi alanlarda önemli düzenlemeler getiriyor.
Anlaşma kapsamında ABD, AB'den yapılan çoğu ithalata yönelik olarak otomobiller, ilaçlar, yarı iletkenler ve kereste gibi stratejik sektörleri de kapsayan %15'lik bir gümrük vergisi uygulayacak. Bu oran, daha önce %27,5 olan otomobil ve yedek parça gümrük vergilerinin düşürülmesini de içeriyor. AB ise tüm ABD sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergilerini kaldıracak ve ABD'den yapılan deniz ürünleri ile tarım ürünlerine daha iyi pazar erişimi sağlayacak. Bu adımlar, iki bölge arasındaki ticaretin daha istikrarlı ve öngörülebilir bir zemine oturmasını hedefliyor.
Ekonomik işbirliğini derinleştirmeyi amaçlayan anlaşma, AB'nin 2028 yılına kadar ABD'den 750 milyar dolarlık enerji ürünü ve 40 milyar dolarlık yapay zeka çipi alımını taahhüt etmesini içeriyor. Ayrıca, AB şirketlerinin ABD'nin stratejik sektörlerine 600 milyar dolarlık yatırım yapması bekleniyor. Bu yatırımlar, özellikle ileri imalat, yarı iletken ve ilaç sektörlerinde yoğunlaşacak.
Anlaşma, iki taraf arasında 2025'in ilk yarısında yaşanan ticaret gerilimlerinin ardından geldi. ABD'nin Mart ayında otomobil ithalatına uyguladığı %25'lik gümrük vergisi, Almanya'nın otomotiv endüstrisini olumsuz etkilemişti. Buna karşılık AB'nin uyguladığı ve 21 milyar Euro değerindeki misilleme gümrük vergileri, müzakereleri kolaylaştırmak amacıyla 90 gün süreyle askıya alınmıştı. Bu yeni çerçeve anlaşması, bu tür gerilimlerin sona erdirilmesi ve ekonomik bağların güçlendirilmesi yönünde atılmış önemli bir adım olarak görülüyor.
Anlaşmanın dijital düzenlemeler, özellikle AB'nin Dijital Hizmetler Yasası (DSA) gibi konuları tam olarak kapsamaması, bazı alanlarda devam eden müzakerelere işaret ediyor. Ancak her iki taraf da değişikliklerin hızla hayata geçirilmesi konusunda aciliyet gösteriyor. ABD'li yetkililer, otomobil gümrük vergilerinde indirimin birkaç hafta içinde yürürlüğe girmesini beklediklerini belirtiyor. Bu anlaşma, Atlantik ötesi ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcı olarak kabul ediliyor ve gelecekteki ticaret müzakereleri için bir emsal teşkil etme potansiyeli taşıyor. ABD ve AB'nin toplam küresel ekonominin %44'ünü oluşturması, bu anlaşmanın küresel ekonomik manzara üzerindeki etkisinin de altını çiziyor.