NASA, 3I/ATLAS'ın Yıldızlararası Kuyruklu Yıldız Olduğunu Kesinleştirdi

Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), yıldızlararası uzaydan gelen üçüncü ziyaretçi olarak tanımlanan 3I/ATLAS cisminin bilimsel veriler ışığında kesinlikle bir kuyruklu yıldız olduğunu teyit etti. Bu resmi duyuru, 19 Kasım 2025 Çarşamba günü güncel gözlem görüntüleri eşliğinde kamuoyuna açıklandı. Yapay kökenli olabileceği yönündeki spekülasyonlar, NASA yetkililerinin sunduğu tutarlı bilimsel kanıtlarla ortadan kaldırıldı. Bu nesnenin, Güneş Sistemi'nin oluşumundan bile daha eski bir döneme ait materyal taşıdığı düşünülmektedir.

3I/ATLAS, Temmuz 2025'te NASA destekli ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) teleskobu tarafından Şili'nin Río Hurtado bölgesinde ilk kez tespit edilmişti. Cismin, Güneş'in kütle çekimine bağlı olmayan, 6,14 dış merkezliliğe sahip hiperbolik bir yörünge izlemesi, onun yıldızlararası kökenini kesinleştirdi. Oxford Üniversitesi'nden araştırmacılar, cismin Samanyolu Galaksisi'nin yaşlı yıldızlarının bulunduğu 'kalın disk' bölgesinden gelmiş olabileceğini ve bu durumda 7 milyar yıla kadar bir yaşa sahip olabileceğini öne sürdü. Bu durum, 3I/ATLAS'ı insanlık tarafından gözlemlenen en yaşlı yıldızlararası ziyaretçi yapma potansiyeli taşıyor.

NASA Bilim Misyonu Direktörlüğü Başkan Yardımcısı Nicola Fox, yapılan incelemelerde herhangi bir teknosignaturaya rastlanmadığını belirterek, cismin doğal bir kuyruklu yıldız davranışına uyduğunu vurguladı. NASA Baş Temsilcisi Amit Kshatriya da cismin kuyruklu yıldız gibi davrandığı sonucuna vardı. NASA bilim insanı Tom Statler ise bu cismi, Güneş ve Dünya'dan önce var olan bir döneme açılan değerli bir derin geçmiş penceresi olarak nitelendirdi. Bu bilimsel konsensüs, Harvard Üniversitesi'nden Avi Loeb gibi, cismin yapay olabileceği yönünde daha önceki spekülasyonları dile getiren bazı bilim insanlarının temkinli yaklaşımlarını gölgede bıraktı.

Cismin yörüngesel yolculuğu, Mars'a yakın bir geçişle kritik bir aşama kaydetti. 3I/ATLAS, Ekim 2025'in başlarında Mars'a yaklaşık 19 milyon mil (yaklaşık 30 milyon kilometre) mesafeden yaklaştı. Bu yakın temas, Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) Mars yörüngesindeki Mars Express ve ExoMars Trace Gas Orbiter uzay araçları tarafından gözlemlenmesine olanak tanıdı. Ayrıca NASA'nın Mars'taki Perseverance gezgininin bile 4 Ekim 2025'te uzun pozlamalı bir görüntüde cisme ait bir ışık izi yakalamış olabileceği bildirildi.

3I/ATLAS, Güneş'e en yakın noktası olan günberiye (perihelion) 29 Ekim 2025 tarihinde ulaştı ve bu esnada Güneş'e yaklaşık 210 milyon kilometre mesafedeydi. Kuyruklu yıldızlar, Güneş'e yaklaştıkça yüzeylerindeki buzların süblimleşmesiyle gaz ve toz püskürtür; 3I/ATLAS da bu kurala uyarak güneşe doğru mor renkli bir jet fırlattı. Auburn Üniversitesi'nden Dennis Bodewits'in belirttiğine göre, bu aktivite cismin Güneş'ten yaklaşık 3 Astronomik Birim (AU) uzaktayken dahi saniyede yaklaşık 40 kilogram su kaybettiğini gösterdi ve bu, Güneş Sistemi'ndeki çoğu kuyruklu yıldızın o mesafede hareketsiz kalmasıyla tezat oluşturdu.

Gözlem kampanyası, Hubble Uzay Teleskobu ve James Webb Uzay Teleskobu gibi öncü sistemlerin yanı sıra Mars yörünge araçlarının da katılımıyla uluslararası bir işbirliği örneği sergiledi. Cismin çekirdek çapının 0,32 ila 5,6 kilometre arasında olduğu tahmin edilmekle birlikte, bazı tahminler 10 kilometreye kadar çıkabileceğini öne sürdü. 3I/ATLAS, 19 Aralık 2025'te Dünya'ya yaklaşık 167 milyon mil (269 milyon kilometre) mesafeden geçecek ve ardından bahar 2026'da Jüpiter'in yörüngesini geçerek Güneş Sistemi'nden kalıcı olarak ayrılacak. Bu nadir ziyaret, galaksimizin erken kimyası ve gezegen oluşum ortamları hakkında benzersiz bir bilimsel veri seti sunmaktadır.