Avrupa Birliği (AB) ile Güney Amerika'nın ekonomik bloğu Mercosur (Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay) arasında, 25 yılı aşkın süren yoğun müzakerelerin ardından tarihi bir serbest ticaret anlaşması 6 Aralık 2024'te tamamlandı. Bu gelişme, 700 milyonu aşkın insanı kapsayan ve dünyanın en büyük serbest ticaret bölgelerinden birini oluşturarak küresel ticaret dinamiklerinde önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Avrupa Komisyonu'nun tahminlerine göre, bu anlaşma AB'nin ihracatını önemli ölçüde artıracak ve Avrupa genelinde 440.000'den fazla yeni istihdam kapısı aralayacak. Anlaşma, sadece ekonomik faydalar sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda küresel ticaretteki belirsizlikler ve artan korumacılık eğilimleri karşısında AB'nin serbest ve adil ticarete olan bağlılığını pekiştiren siyasi bir mesaj niteliği de taşıyor.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu anlaşmayı "ekonomik bir fırsat olduğu kadar siyasi bir zorunluluk" olarak nitelendirerek, stratejik ortaklıkların önemine dikkat çekti. Anlaşma, AB'nin küresel ekonomideki konumunu güçlendirirken, aynı zamanda Çin'e olan ticari bağımlılığını azaltma potansiyeli de taşıyor.
Ancak bu önemli adım, bazı endişeleri de beraberinde getiriyor. Özellikle Fransa ve Polonya gibi tarım sektöründe güçlü olan bazı AB üye ülkeleri, anlaşmanın yerel tarım üreticileri üzerindeki potansiyel olumsuz etkileri konusunda endişelerini dile getiriyor. Bu endişeleri gidermek amacıyla AB Komisyonu, sığır eti ve kümes hayvanları gibi ürünlerin ithalatını izlemeyi ve gerektiğinde ek kısıtlamalar getirmeyi taahhüt etti.
Anlaşmanın onay süreci devam ederken, Almanya ve İspanya gibi ülkeler anlaşmayı desteklerken, Fransa ve Polonya gibi ülkelerin muhalefeti, sürecin hassasiyetini ortaya koyuyor. Bu durum, küresel ekonomik entegrasyonun, iç dinamiklerle nasıl bir denge içinde yürütülmesi gerektiğini de gözler önüne seriyor. Anlaşmanın tam anlamıyla yürürlüğe girmesiyle, Atlantik'in iki yakası arasında daha güçlü ekonomik ve stratejik bağlar kurulması bekleniyor.
Çevresel sürdürülebilirlik de anlaşmanın önemli bir parçası olarak öne çıkıyor. Paris Anlaşması'nın uygulanması ve nesli tükenmekte olan türlerin uluslararası ticaretine ilişkin CITES Sözleşmesi gibi uluslararası çevre anlaşmalarına uyum taahhütleri, ticaretin ekolojik ayak izini azaltma yönündeki küresel çabalara katkı sağlıyor. Bu, ekonomik büyümeyi çevresel koruma ile dengeleme çabasının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.