Polonya, enerji dönüşümünde önemli bir adım atarak ilk küçük modüler nükleer reaktörünü (SMR) Włocławek şehrinde inşa etmeye hazırlanıyor. Bu proje, ülkenin kömüre dayalı enerji üretiminden daha temiz kaynaklara geçiş stratejisinin kilit bir parçasını oluşturuyor.
Devlet kontrolündeki enerji devi Orlen, Synthos Green Energy ile kurduğu yüzde 50-50 ortaklığındaki Orlen Synthos Green Energy (OSGE) şirketi aracılığıyla bu projeyi hayata geçirecek. Projede, GE Vernova tarafından geliştirilen ve SMR kategorisinde öncü bir tasarım olan BWRX-300 reaktörü kullanılacak. Bu reaktör, gelişmiş güvenlik özellikleri ve yüksek verimliliği ile dikkat çekiyor. Włocławek lokasyonu, kapsamlı jeolojik etütler ve çevresel değerlendirmelerin ardından titizlikle seçildi. Orlen CEO'su Ireneusz Fąfara'nın da belirttiği gibi, "Yarının enerjisini inşa ediyoruz."
Orlen, 2035 yılına kadar en az iki adet SMR'nin faaliyete geçmesini hedefliyor. Bu reaktörlerin toplam kapasitesi 0.6 gigawatt olacak. Bu girişim, Polonya'nın fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltma ve karbon emisyonlarını düşürme yönündeki daha geniş stratejisiyle de örtüşüyor.
BWRX-300 reaktörü, doğal dolaşımlı ve pasif güvenlik sistemlerine sahip 300 MWe'lik bir reaktördür. GE Vernova'nın ABD Nükleer Düzenleme Komisyonu tarafından onaylanmış ESBWR reaktör tasarımının lisanslama ve tasarım temellerinden yararlanılarak geliştirilmiştir. Bu özellikler, BWRX-300'ü yenilikçi ve karbonsuz bir baz yük enerji üretim kaynağı olarak konumlandırıyor. Reaktörün modüler yapısı ve hızlı inşa süresi, geleneksel nükleer santrallere kıyasla sermaye maliyetlerini önemli ölçüde düşürmeyi hedefliyor. GE Vernova'nın açıklamalarına göre, BWRX-300'ün ilk kez devreye alınacak reaktörlerinin (NOAK) kilovat başına sermaye maliyetinin 2.250 dolar civarında olması bekleniyor, bu da onu doğal gazla çalışan santrallerle rekabetçi hale getiriyor.
Włocławek'teki SMR projesinin inşa sürecinin, bölgede çok sayıda yerel istihdam olanakları yaratması ve ekonomik büyümeyi teşvik etmesi bekleniyor. Projenin, yerel topluluklara fayda sağlaması ve Polonya'nın enerji dönüşümüne katkıda bulunması öngörülen önemli bir brüt katma değer üretmesi tahmin ediliyor.
Orlen Synthos Green Energy'nin Polonya genelinde onlarca SMR kurma planı, Avrupa Komisyonu tarafından da onaylanmış durumda. Bu proje, Polonya'nın enerji şebekesini modernize etme ve Avrupa Birliği'nin iklim hedeflerine uyum sağlama çabalarının bir göstergesi olarak öne çıkıyor. Włocławek'teki SMR'nin, SMR teknolojilerini araştıran diğer Avrupa ülkeleri için de bir emsal teşkil etmesi bekleniyor. Polonya, 2035 yılına kadar 120 GW güneş ve rüzgar enerjisi kurulu gücüne ulaşmayı hedefliyor ve nükleer enerji bu geçişte önemli bir rol oynayacak.