21 Eylül 2025 Pazar günü, gökyüzü güney yarımküredeki gözlemciler için büyüleyici bir görsel şölen sunacak: kısmi bir güneş tutulması. Bu nadir gök olayı, Ay'ın Dünya ile Güneş arasına girerek Güneş'in diskini kısmen örtmesiyle gerçekleşecek.
Tutulma, özellikle Antarktika ve Yeni Zelanda'da en belirgin şekilde gözlemlenecek ve bu bölgelerde Güneş'in diskini %80'e varan oranlarda örtecek şekilde maksimum seviyeye ulaşması bekleniyor. Avustralya'nın güneydoğu kıyıları, Lord Howe Adası, Hobart ve Macquarie Adası gibi yerler de bu göksel olayın kısmi görüntülerini yaşayacak. Amerikan Samoası, Fiji, Cook Adaları ve Tonga gibi Güney Pasifik'teki birçok ada ülkesinde de izlenebilecek.
Tutulmanın en yoğun anı, UTC saatiyle 19:41'de Pasifik Okyanusu'nun uzak bir noktasında yaşanacak. Bu zaman diliminde, Yeni Zelanda ve Antarktika'daki gözlemciler, Güneş'in hilal şeklinde bir görünüme büründüğü yaklaşık %70'lik bir örtülme yaşayacaklar. Tutulma, 21 Eylül'de başlayıp 22 Eylül'e kadar devam edecek. Yeni Zelanda'da yerel saatle 22 Eylül sabahı gün doğumuyla birlikte gözlemlenecek olması, ufukta beliren hilal şeklindeki Güneş görüntüsüyle daha da dramatik bir atmosfer yaratacak.
Bu olay, aynı zamanda 22 Eylül'deki ekinoksa da çok yakın bir tarihte gerçekleşerek, gece ve gündüzün eşit olduğu bu özel zaman dilimine ayrı bir anlam katacak. Tutulma, Türkiye ve Avrupa'dan gözlemlenemeyecek.
Güneş tutulmalarını gözlemlerken göz sağlığını korumak hayati önem taşır. Güneş'in zararlı morötesi ve kızılötesi ışınlarına doğrudan maruz kalmak, kalıcı göz hasarına ve hatta körlüğe yol açabilir. Bu nedenle, tutulmayı izlerken mutlaka özel olarak tasarlanmış, ISO 12312-2 standardına uygun güneş gözlükleri veya güvenli teleskop filtreleri kullanılmalıdır. Standart güneş gözlükleri veya karartılmış camlar bu tür bir koruma sağlamaz.
Gözlerinizi koruyarak bu muhteşem gök olayının keyfini güvenli bir şekilde çıkarabilirsiniz. Unutmayın, bu tür göksel olaylar, evrenin düzenini ve büyüklüğünü hatırlatan, aynı zamanda bilimsel teorilerin de test edildiği önemli anlardır. Tarihte, 1919'daki güneş tutulması Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi'ni doğrulamada kritik bir rol oynamıştır.