Şanlıurfa'nın verimli topraklarında, insanlık tarihinin derinliklerine ışık tutan önemli bir keşif daha yapıldı. Taş Tepeler Projesi kapsamında Sefertepe'de yürütülen kazı çalışmaları, tam 10.500 yıl öncesine ait 12 insan kafatasının gün yüzüne çıkarılmasını sağladı. İstanbul Üniversitesi'nden Doç. Dr. Emre Güldoğan başkanlığındaki ekip, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteğiyle bu tarihi bulgulara ulaştı. Bu keşif, bölgenin Neolitik dönemdeki ritüelistik ve kültürel pratiklerine dair anlayışımızı daha da derinleştiriyor.
Geçtiğimiz yıl "kafataslı oda" olarak adlandırılan bir bölümde 31 kafatası ve parçaları bulunmuştu. Bu yıl ise aynı alana ek olarak sekiz, farklı bir hücrede ise dört kafatası daha gün yüzüne çıkarıldı. Bu buluntular, Sefertepe'nin sadece bir yerleşim yeri olmadığını, aynı zamanda karmaşık kültürel uygulamaların merkezi olduğunu gösteriyor. Hacettepe Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal tarafından yürütülen antropolojik incelemeler, kafataslarının 6 aylık bebeklerden 40 yaşındaki yetişkinlere kadar geniş bir yaş aralığına ait olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, buluntuların tek bir felaket olayından ziyade, uzun süreli ritüellere katılan bireylere ait olduğu hipotezini güçlendiriyor.
Kazılarda ayrıca, bilinçli olarak düzleştirilmiş temeller ve oyulmuş çukurlar içeren özel bir yapının zeminine ulaşılması, bölgedeki mimari planlamanın ve inşa tekniklerinin ne kadar gelişmiş olduğunu gözler önüne seriyor. Bu yapılar, Neolitik dönem insanlarının çevrelerini nasıl şekillendirdiklerine dair önemli ipuçları sunuyor.
Sefertepe, Göbeklitepe ve Karahantepe gibi bölgedeki diğer önemli Neolitik merkezlerle birlikte Taş Tepeler ağının bir parçası olarak, 9.000 ila 12.000 yıl öncesine uzanan bir tarihi barındırıyor. Bu ağ, bölgenin tek bir merkezi olmadığını, aksine ortak mimari ve dini pratiklere sahip, birbirine bağlı topluluklardan oluşan bir mozaik olduğunu gösteriyor. Sefertepe'deki bu yeni buluntular, bölgenin atalar kültü ve ritüelistik uygulamalar açısından ne denli zengin bir geçmişe sahip olduğunu teyit ediyor.
Bu çalışmalar, Neolitik toplumların yaşam, ölüm ve ötesi hakkındaki anlayışlarını aydınlatmaya devam edecek. Bu keşifler, insanlık tarihinin erken dönemlerine dair bilgilerimizi genişletirken, Sefertepe'nin Güneydoğu Anadolu ve dünya medeniyet tarihi için kilit bir merkez olma potansiyelini de ortaya koyuyor. Tarım toplumuna geçişin yaşandığı bu kritik dönemdeki toplumsal yapıları ve inanç sistemlerini anlamak, günümüz insanı için de derin bir perspektif sunuyor.