NASA'nın Perseverance keşif aracı, Mars'ın Jezero Krateri'nde bulunan Bright Angel oluşumundan elde ettiği örneklerde, milyarlarca yıl önce mikrobiyal yaşamla ilişkilendirilen vivianit ve greigit minerallerini tespit etti. Bu keşif, 10 Eylül 2025'te duyuruldu ve Mars'ın geçmişte yaşam barındırmış olabileceğine dair en güçlü kanıtlar arasında gösteriliyor.
Stony Brook Üniversitesi'nden gezegen bilimci Joel Hurowitz liderliğindeki analizler, bu minerallerin biyolojik süreçlerle etkileşime girmiş olabileceğini öne sürüyor. Ancak Hurowitz, bu minerallerin biyolojik olmayan kimyasal reaksiyonlarla da oluşabileceği konusunda uyarıda bulunarak, mevcut verilerin yaşamı kesin olarak doğrulayamayacağını belirtti. Yine de, bu minerallerin varlığı, Mars'ın geçmişteki yaşanabilirliğine dair heyecan verici bir gösterge sunuyor.
2021'den bu yana Mars'ı keşfeden Perseverance, antik yaşam belirtilerini bulmayı hedefliyor. "Safir Kanyonu" olarak adlandırılan bu örnek, aracın topladığı 30 numuneden biri ve ilerleyen süreçte Dünya'ya geri getirilerek daha detaylı incelenmesi planlanıyor. Ancak, Mars Örnek Getirme (Mars Sample Return) görevinin maliyet ve lojistik zorluklar nedeniyle ertelenmesi ve hatta bazı kaynaklara göre maliyetinin yüksek bulunarak yeniden değerlendirilmesi söz konusu. Bu durum, örneklerin incelenmesi için sabırlı bir bekleyiş gerektirecek.
Bu keşif, Mars'ın bir zamanlar yaşam için uygun koşullara sahip olduğuna dair artan kanıtlara katkıda bulunuyor. Bilim insanları daha fazla analiz gerektiğini belirtse de, bu bulgular uzaylı yaşam arayışında önemli bir adım olarak görülüyor. Perseverance görevi, Mars'ın geçmişine dair bilgiler sunmaya ve geçmiş yaşamın kesin kanıtı umudunu canlı tutmaya devam ediyor. Jezero Krateri'nin yaklaşık 4 milyar yıl önce bir asteroit çarpmasıyla oluştuğu ve Mars'ın ilk nehirlerinin ve göllerinin bulunduğu bir bölge olduğu biliniyor. Bu jeolojik özellikler, Mars'ın geçmişteki su döngüsü ve potansiyel yaşanabilirliği hakkında önemli ipuçları veriyor.