Salish Denizi'nde yaşayan ve nesli kritik derecede tükenme tehlikesi altında olan Güney Sakin Yunusları, günümüzde sadece 73 bireyden oluşan küçük bir toplulukla varlığını sürdürmektedir. (Ekim 2025 itibarıyla) Bu hassas popülasyonu korumak ve geleceğini güvence altına almak için bilim insanları, en son teknolojileri ve hayvanların doğal yeteneklerini bir araya getiren yenilikçi yöntemler kullanmaktadır.
Bu çabaların merkezinde, yunus dışkılarını tespit etmek için eğitilmiş koku alma köpekleri ve gelişmiş drone teknolojisi yer almaktadır. Eğitimli köpekler, Eba gibi, yunusların yaşam alanlarına yaklaşmadan dışkı örneklerini toplamada hayati bir rol oynamaktadır. Bu örnekler, yunusların beslenme alışkanlıkları, hormon seviyeleri ve toksin maruziyeti hakkında değerli biyolojik bilgiler sunmaktadır. Köpeklerin keskin koku alma duyuları, insan gözünün veya ekipmanının tespit edemeyeceği kadar ince izleri bile bulmalarını sağlar. Bu, özellikle yunusların nadir ve dağınık oldukları durumlarda, örnek toplama sürecini büyük ölçüde verimli hale getirir. Bu tür köpeklerin kullanımı, yaban hayatı araştırmalarında giderek daha yaygın hale gelmekte ve nesli tükenmekte olan türlerin korunmasında önemli bir araç olarak öne çıkmaktadır.
Bu teknolojik yaklaşıma ek olarak, özel olarak donatılmış drone'lar, yunusların nefes örneklerini toplamak için kullanılmaktadır. Bu drone'lar, genetik materyal, üreme hormonları ve hastalık belirtileri taşıyan örnekleri havadan toplayarak yunusların sağlık durumları hakkında gerçek zamanlı veriler sunmaktadır. Bu, yunusların sağlığını izlemek ve olası salgınları veya sağlık sorunlarını erken tespit etmek için büyük önem taşımaktadır. Drone teknolojisi, ulaşılması zor alanlara erişim sağlayarak ve süreci daha az invaziv hale getirerek yaban hayatı araştırmalarında devrim yaratmaktadır. Bu cihazlar, yüksek çözünürlüklü kameralar ve sensörlerle donatılmış olup, geniş alanları hızla tarayabilir ve hassas örnekler toplayabilir. Bu, yunusların yaşam alanlarının genel sağlığı hakkında da önemli bilgiler sağlayabilir.
Bu yenilikçi tekniklerin geliştirilmesi on yılı aşkın bir süredir devam etmektedir ve bu çabalar, bu savunmasız popülasyon için acil koruma stratejilerini bilgilendirmek açısından büyük önem taşımaktadır. Güney Sakin Yunusları, özellikle besin kıtlığı, çevresel kirlilik ve gemi trafiğinden kaynaklanan gürültü gibi tehditlerle karşı karşıyadır. Toksinler, yunusların bağışıklık ve üreme sistemlerini olumsuz etkileyerek, özellikle hamilelik başarısını düşürmektedir. Araştırmalar, hamile orka dişilerinin üçte ikisinin yetersiz beslenme nedeniyle yavrularını taşıyamadığını ve hamile dişilerde düşük oranlarının %70'e ulaştığını göstermektedir. Bu nedenle, bu yeni teknolojiler, yunusların sağlığını ve üreme potansiyellerini daha iyi anlamak için kritik öneme sahiptir. Bu ileri teknoloji ve doğal yeteneklerin birleşimi, sadece yunusların korunmasına yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda insanlığın doğayla uyum içinde yaşama potansiyelini de göstermektedir. Bu tür projeler, bilimsel araştırmanın sınırlarını zorlayarak ve gezegenimizin en değerli canlılarını korumak için yeni yollar açarak umut vermektedir. Bu çabalar, türlerin hayatta kalma şansını artırırken, aynı zamanda ekosistemlerin bütünlüğünü koruma konusundaki küresel sorumluluğumuzu da vurgulamaktadır. Bu yenilikçi yaklaşımlar, gelecekteki koruma çabaları için bir model oluşturarak, diğer tehlike altındaki türlerin kurtarılmasına da ilham verebilir.