Bilim dünyasında çığır açan bir deneyle, araştırmacılar altını sıvı hale getirmeden, erime noktasının yaklaşık 14 katına, yani 19.000 Kelvin'e (33.700°F) kadar ısıtmayı başardılar. Nature dergisinde yayınlanan bu bulgu, 1980'lerden kalma köklü bir teoriyi sorgulatıyor. SLAC Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı'ndan Bob Nagler liderliğindeki ekip, ince bir altın filmine uygulanan ultra hızlı X-ışını lazer darbeleriyle bu olağanüstü sonuca ulaştı. Lazer ışınları kristal yapıdaki filmden geçerken, atomlar artan sıcaklıkla doğru orantılı bir frekansta titreşmeye başladı. Bu ısıtma işleminin eşi görülmemiş hızı, altının kristal yapısının çökmesini engelleyerek katı halini korumasını sağladı.
Bu keşif, aşırı sıcaklıkların ölçülmesi için yeni bir yöntem sunmanın yanı sıra, gezegen çekirdekleri ve yıldız ortamları gibi yerlerde bulunan egzotik madde hallerine dair de önemli bilgiler veriyor. Daha önceki teoriler, bir katının erime noktasının yaklaşık üç katı bir sıcaklığa ulaştığında bir "entropi felaketi" yaşayarak sıvı hale geçmesi gerektiğini savunuyordu. Ancak bu deney, malzemenin aşırı hızlı ısıtılmasıyla bu teorik sınırın aşılabileceğini gösterdi. Araştırmacılar, bu durumun termodinamiğin ikinci yasasını ihlal etmediğini, aksine malzemenin çok hızlı ısıtılmasıyla bu tür felaketlerin önlenebileceğini vurguluyorlar. Altının bu aşırı sıcaklıklarda katı kalabilmesi, atomik yapıyı yerinde tutan kuvvetlerin, malzemenin genişlemesine izin vermeden daha hızlı titreşmesine neden olmasıyla açıklanıyor. Bu çığır açan çalışma, sadece altın gibi metallerin aşırı koşullar altındaki davranışlarını anlamamıza yardımcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda füzyon enerjisi araştırmaları ve astrofizik gibi alanlarda da yeni kapılar aralıyor. Örneğin, füzyon reaktörlerinde kullanılan hedeflerin davranışlarını daha iyi anlamak için bu yeni sıcaklık ölçüm tekniği büyük önem taşıyor. SLAC'deki araştırmacılar, bu yöntemin gelecekte demir veya alüminyum gibi diğer metallerin de aşırı koşullar altındaki davranışlarını incelemek için kullanılabileceğini belirtiyorlar. Bu tür deneyler, gezegenlerin iç yapısını ve yıldızların çekirdeklerindeki madde hallerini anlamak için de kritik bilgiler sunuyor. Bilim insanları, bu keşfin, madde biliminde yeni bir dönemin başlangıcı olabileceğine inanıyor.