Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) CryoSat uydusundan elde edilen on yıllık veriler, Antarktika'nın buz tabakasının altında 85 yeni buzul altı gölün keşfedildiğini ortaya koydu. Bu keşif, kıtada bilinen aktif göl sayısını 231'e yükseltti.
Bu gizemli su kütleleri, buzulların hareketini ve stabilitesini anlamak, ayrıca küresel deniz seviyelerindeki değişimleri daha doğru öngörmek açısından büyük önem taşıyor. Keşfedilen göller, buz tabakasının tabanında gerçekleşen dinamik süreçlere ışık tutuyor. Döngüsel olarak dolup boşalan bu aktif göller, buzulların altındaki yaşamı ve jeolojik hareketleri gözlemlemek için eşsiz bir pencere sunuyor. Araştırmacılar, bu keşifler sayesinde beş adet birbirine bağlı yeni göl ağını da haritalandırarak, buz altı su akışının karmaşıklığını gözler önüne serdi. Bu bulgular, Nature Communications'da yayımlanan bir araştırmanın temelini oluşturuyor.
CryoSat uydusunun 2010-2020 yılları arasındaki verileri, buz yüzeyindeki yükseklik değişimlerini hassas bir şekilde izleyerek, bu göllerin zaman içindeki dolum ve boşalma döngülerinin haritasını çıkarmayı mümkün kıldı. Bu teknoloji sayesinde, daha önce dünya genelinde sadece 36 tam dolum ve boşalma döngüsü gözlemlenmişken, bu çalışma ile 12 yeni döngü daha tespit edilerek toplam sayı 48'e ulaştı. Bu durum, buz altı hidrolojisinin ne kadar dinamik olduğunun bir göstergesi.
Buzul altı göllerinin varlığı, Antarktika'nın sadece buzdan ibaret olmadığını, aynı zamanda devasa bir yeraltı su rezervuarına ev sahipliği yaptığını gösteriyor. Bu suların, Dünya'nın iç çekirdeğinden yayılan ısı ve buzun hareketinden kaynaklanan sürtünme nedeniyle sıvı halde kaldığı düşünülüyor. Ayrıca, kalın buz tabakasının yarattığı basınç da suyun donma noktasını düşürerek sıvı kalmasına yardımcı oluyor. Bu durum, göllerin milyonlarca yıl boyunca yüzeyden izole kalmasına ve Dünya'nın geçmişine dair eşsiz bilgiler barındırmasına olanak tanıyor.
Bu yeni keşifler, iklim modellerinin geliştirilmesi ve gelecekteki deniz seviyesi yükselişinin daha doğru tahmin edilmesi için kritik veriler sağlıyor. Buzulların hareketini ve altındaki su akışlarını daha iyi anlayarak, küresel iklim değişikliğinin etkilerini daha etkin bir şekilde yönetebilir ve geleceğe yönelik daha bilinçli adımlar atabiliriz.