Uzun yıllar boyunca kedilerin bağımsız ve mesafeli canlılar olduğu düşünülse de, son bilimsel araştırmalar bu algının tam olarak doğru olmadığını ortaya koyuyor. Yeni çalışmalar, kedilerin insanlarıyla derin sosyal bağlar kurabildiğini ve bu bağların, yalnız kaldıklarında ayrılık kaygısı yaşamalarına neden olabileceğini gösteriyor. Bu bulgular, evcil dostlarımızın duygusal dünyasına dair anlayışımızı zenginleştiriyor.
Kedilerde ayrılık kaygısı, evcil hayvan popülasyonunun önemli bir bölümünü etkileyen bir durumdur. Yapılan araştırmalar, evcil kedilerin yaklaşık %10 ila %20'sinin yalnız kaldıklarında stres belirtileri gösterdiğini ortaya koyuyor. Bu davranışlar, kedilerin genel iyilik halini olumsuz etkileyebileceği gibi, ev içindeki uyumu da bozabilir. Bilimsel araştırmalar, kedilerin insanlarına karşı güvenli bir bağlanma sergilediğini, sahipleri döndüğünde rahatlama eğiliminde olduklarını gösteriyor. Ancak, bazı kedilerde görülen güvensiz bağlanma biçimleri, daha belirgin kaygı ve kaçınma davranışlarına yol açabiliyor. Bu bulgular, kedilerin insanlarıyla olan bağlarının yüzeysel olmadığını, aksine yapısal bir derinliğe sahip olduğunu kanıtlıyor.
Kedilerde ayrılık kaygısının belirtileri arasında aşırı miyavlama, evin içine idrar veya dışkı yapma, eşyalara zarar verme, aşırı tüy yalama ve huzursuzluk gibi davranışlar yer alabilir. Bu belirtiler, kedinin stres seviyesinin yüksek olduğunu ve desteklenmesi gerektiğini gösterir. Özellikle sahiplenme geçmişi, erken sütten kesilme, rutin değişiklikleri veya travmatik deneyimler gibi faktörler, kedilerin ayrılık kaygısı geliştirme riskini artırabilir. Brezilya'da yapılan bir araştırma, evde tek başına kalan veya yeterli oyuncağı olmayan kedilerin %10'unun sorunlu davranışlar sergilediğini belirtiyor. Ayrıca, genç sahiplerin (18-35 yaş arası) kedilerinde bu tür davranışların daha sık görüldüğü de gözlemlenmiştir.
Kedilerin insanlarla kurduğu bağın derinliği, oksitosin gibi hormonların salgılanmasıyla da desteklenir. Bilimsel çalışmalar, kedilerin sahiplerinin duygusal durumlarını algılayabildiğini ve hatta stresli veya mutlu olduklarında onlara destek olabildiğini gösteriyor. Bu karşılıklı etkileşim, kedilerin insan sağlığı üzerinde de olumlu etkilere sahip; stres ve anksiyeteyi azaltarak genel bir iyilik hali sağlayabilirler. Kedilerin mırlamalarının bile insanlarda sakinleştirici bir etkisi olduğu ve kan basıncını düşürebildiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Kedilerde ayrılık kaygısını yönetmek ve kedilerin daha mutlu bir yaşam sürmesini sağlamak için çeşitli yöntemler mevcuttur. Davranışsal eğitim, kedilerin yalnızlığa kademeli olarak alıştırılması, evde zenginleştirici bir çevre yaratılması ve ani ayrılıklardan kaçınılması gibi stratejiler etkili olmaktadır. Daha zorlu vakalarda, veteriner hekimlerin önerdiği feromon spreyleri veya ilaç tedavileri de kedilerin kaygılarını yönetmelerine yardımcı olabilir. Bu yaklaşımlar, kedilerin sadece bağımsız hayvanlar olmadığını, aynı zamanda sahiplerine derin bir sevgi ve bağlılık duyduğunu anlamamıza yardımcı olur.