Manchester Üniversitesi'nden araştırmacılar, Chester Zoo ile işbirliği yaparak kuş seslerindeki gizli örüntülerin insan dilinin temel kurallarını yansıttığını ortaya koydu. Bu çalışma, kuşların iletişim verimliliğini artırmak için daha kısa sesleri daha sık kullanma eğiliminde olduğunu gösteriyor. Bu ilke, insan dilinde de gözlemlenen Kısaltma Yasası (Zipf Yasası - ZLA) olarak bilinir. Araştırma, 13 Ağustos 2025 tarihinde PLOS Computational Biology dergisinde yayımlandı.
Araştırma ekibi, Bird-DB veri tabanından alınan 7 farklı türdeki 11 popülasyondan kuş şarkılarını analiz etmek için ZLAvian adlı yeni bir R paketi geliştirdi. Bulgular, kuşların genel olarak daha kısa sesleri tercih ettiğini gösterse de, incelenen popülasyonlardan yalnızca biri ZLA prensibine sıkı sıkıya bağlılık gösterdi. Bu durumun, kuşların seslerindeki küçük değişikliklerin bile anlamı önemli ölçüde değiştirebilmesinden kaynaklandığı düşünülüyor. Örneğin, bazı türlerde dişiler, erkeklerin kalitesini belirli tonlara göre değerlendirir ve üretimi daha zor olan notalar genellikle daha iyi fiziksel kondisyonu işaret eder. Bu notalardaki değişiklikler, eş seçiminin olumsuz etkilenmesine yol açabilir.
Zipf Yasası, en sık kullanılan kelimelerin veya seslerin genellikle daha kısa, daha az kullanılanların ise daha uzun olma eğiliminde olduğunu belirten bir prensiptir. Bu durum, insan dilinde 'televizyon' kelimesini 'TV' olarak kısaltmamızda da görülür. Ancak kuşlarda bu durumun tutarlılığı, seslerindeki küçük bir değişikliğin bile mesajın anlamını kökten değiştirebilmesi nedeniyle daha karmaşık bir hal alabilir. Zipf Yasası'nın verimliliğe yönelik bir eğilim olan En Az Çaba İlkesi'nden kaynaklandığı belirtiliyor.
Kuş iletişiminde bu dilbilimsel yasanın geçerliliğini belirlemek için daha büyük veri setleri ve daha geniş örneklemeyle yapılacak gelecek araştırmaları kritik öneme sahiptir. Manchester Üniversitesi'nden Dr. Tucker Gilman, "Eğer ZLA kuşlarda varsa, örüntüler insan dilindekinden çok daha zayıf ve daha az tutarlıdır" açıklamasında bulundu. Daha önceki çalışmalar da kuşların kısa çağrı dizilerini daha uzun olanlara göre daha sık kullandığını gözlemlemişti, ancak bu durum tam olarak ZLA ile uyumlu değildi. Yapılan bu yeni çalışma, kuşların iletişiminde de verimlilik ve en az çaba prensiplerinin rol oynayabileceğine dair heyecan verici ipuçları sunmaktadır.