İnsanlarda 'Uzaktan Dokunma' Yedinci Duyusuna Dair Kanıtlar Bilim İnsanlarınca Ortaya Konuldu

Yeni bir bilimsel araştırma, insanlarda daha önce kabul görmeyen, “uzaktan dokunma” veya “yedinci his” olarak adlandırılabilecek bir yeteneği ortaya çıkardı. Londra Queen Mary Üniversitesi (QMUL) ve University College London (UCL) araştırmacılarından oluşan bir ekip, insanların nesnelerle doğrudan fiziksel temasa girmeden onların varlığını hissedebildiğini kanıtladı. Geleneksel olarak dokunma duyusu, bir yüzeyle doğrudan temas gerektiren bir algı biçimi olarak kabul edilmekteydi. Bu çalışma, algı dünyamıza dair köklü kabulleri sarsarak, dokunma eyleminin sınırlarını yeniden tanımlıyor.

Araştırmacılar, doğadaki örneklerden, özellikle de kum kuşları ve yağmur kuşlarının kumun altındaki yiyecekleri bulma yeteneğinden ilham aldılar. Bu gözlem, insan sinir sisteminin de tanecikli ortamlar aracılığıyla iletilen ince mekanik tepkileri algılayabileceği hipotezini doğurdu. IEEE ICDL konferansında sunulan deneyin özü şuydu: Gönüllüler, gizlenmiş bir küpü, ona fiilen dokunmadan önce tespit etmeye çalışarak parmaklarını yavaşça kuma batırdılar. Sonuçlar, katılımcıların gizli nesnenin yerini yaklaşık %70,7 doğrulukla belirleyebildiğini gösterdi; bu oran, rastgele tahmin olasılığının oldukça üzerindeydi ve yeteneğin varlığını bilimsel olarak kanıtladı.

Bu olağanüstü başarı, insan ellerinin çevredeki kumda katı bir cismin varlığından kaynaklanan mikroskobik deformasyonları kaydedebilen istisnai hassasiyetiyle açıklanmaktadır. Algı, parmağın tanecikli malzeme içindeki hareketinin, gizli nesneden “yansıyan” ve alıcılara ulaşan ince kaymaları (sürtünme değişikliklerini) üretmesi sayesinde ortaya çıkmaktadır. Bu hassasiyeti test etmek amacıyla araştırmacılar, gelişmiş bir dokunsal sensör ve LSTM makine öğrenimi algoritmasıyla donatılmış bir robotu karşılaştırdılar. Robotik sistem yalnızca %40 doğruluk sergiledi ve daha fazla yanlış pozitif üretti. Bu sonuç, söz konusu bağlamda, ince ayar algılama ve çevresel tepkileri yorumlama konusunda insan yeteneğinin robotik teknolojilere kıyasla açık bir üstünlüğe sahip olduğunu net bir şekilde vurgulamaktadır.

Bu dolaylı algı mekanizmalarının anlaşılması, mühendislik ve teknoloji geliştirme alanları için yeni ufuklar açmaktadır. Elde edilen bu bilgiler, gelecekte daha gelişmiş dokunsal sensörlerin ve dokunma bozukluğu olan kişiler için tasarlanmış iyileştirilmiş yardımcı cihazların geliştirilmesinde kullanılabilir. Ayrıca, arkeolojik kazılar veya diğer gezegenlerin yüzeylerinin araştırılması gibi sınırlı görüş koşullarında çalışacak sistemlerin geliştirilmesine de önemli katkılar sağlayabilir. QMUL'deki Prepared Minds laboratuvarının yöneticisi Elisabetta Versace, bu araştırmanın insanlar üzerindeki uzaktan dokunmayı inceleyen ilk çalışma olduğunu ve canlıların algısal dünyasına dair anlayışımızı temelden değiştirdiğini belirtti. Ekip, bu becerinin insanlar arasındaki değişkenliğini ve onu sınırlayan faktörleri belirlemek için ileri araştırmalar yapmayı planlamaktadır.