İngiltere'de yapılan büyük ölçekli bir araştırma, düzenli bisiklet kullanımının demans riskini önemli ölçüde düşürdüğünü ortaya koydu. Haziran 2025'te Journal of the American Medical Association (JAMA) dergisinde yayımlanan çalışma, yaklaşık 480.000 kişinin 13 yıllık ulaşım alışkanlıklarını inceledi. UK Biobank'tan alınan verilerle gerçekleştirilen bu analiz, düzenli bisiklet süren bireylerin, otomobil veya toplu taşıma gibi daha pasif ulaşım yöntemlerini kullananlara kıyasla demans geliştirme riskinin %19 daha az olduğunu gösterdi. Bu koruyucu etkinin, Alzheimer hastalığı için %22'ye kadar çıktığı belirtildi.
Araştırmacılar, bisiklet sürmenin hipokampus adı verilen ve hafıza ile öğrenme süreçlerinde kritik rol oynayan beyin bölgesinin hacmini artırdığını gözlemledi. Bu durum, bisikletin kardiyovasküler sağlığı iyileştirerek, beyne giden kan akışını artırarak ve nöroplastisiteyi destekleyerek bilişsel fonksiyonların korunmasına katkıda bulunabileceğini düşündürüyor. Bu bulgular, fiziksel aktivitenin bilişsel gerilemeyi önlemedeki önemini vurgulayan artan bilimsel kanıtlara ekleniyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yetişkinlere haftada 150-300 dakika orta yoğunlukta veya 75-150 dakika yoğun fiziksel aktivite öneriyor. Bisiklet sürmek, ulaşım aracı olarak kullanıldığında bu önerilere kolayca uyum sağlayabilen etkili bir yöntemdir. Hatta haftada sadece bir veya iki kez yapılan kısa bisiklet yolculuklarının bile beyin sağlığı üzerinde ölçülebilir faydalar sağlayabileceği belirtiliyor. Başlangıç seviyesindekiler için kısa mesafelerde veya sabit bisikletle antrenman yapmak iyi bir başlangıç noktası olabilir.
Araştırmanın detayları, bisiklet sürmenin sadece fiziksel bir aktivite olmanın ötesinde, beyin sağlığı üzerinde derinlemesine olumlu etkileri olduğunu gösteriyor. UK Biobank'ın bu kapsamlı veritabanı, hastalıkların erken teşhisi ve tedavilerin geliştirilmesi için küresel araştırmacılara önemli bir kaynak sağlıyor. Bu tür araştırmalar, demansın önlenmesi ve yönetimi konusunda yeni yollar açıyor.
Sonuç olarak, bu çalışma, bisiklet kullanımının demans ve Alzheimer hastalığı riskini azaltmadaki potansiyelini güçlü bir şekilde ortaya koymaktadır. Günlük yaşamda bisikleti bir ulaşım aracı olarak benimsemek, hem bireysel sağlık hem de toplum sağlığı açısından önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Bu aktivite, sadece bedeni değil, aynı zamanda zihni de güçlendirerek daha sağlıklı bir yaşam sürmemize olanak tanır.