W odpowiedzi na unijne restrykcje nałożone na chińskie instytucje finansowe, Pekin podjął kroki odwetowe, wprowadzając sankcje wobec dwóch banków z Litwy: UAB Urbo Bankas i AB Mano Bankas. Ta wymiana ciosów, mająca miejsce 13 sierpnia 2025 roku, stanowi kolejny etap w narastającym napięciu między Chinami a Unią Europejską, szczególnie w kontekście globalnych reakcji na konflikt na Ukrainie.
Chińskie Ministerstwo Handlu poinformowało o zakazie prowadzenia wszelkich transakcji i współpracy z tymi litewskimi bankami przez chińskie podmioty i osoby fizyczne. Decyzja ta jest bezpośrednią reakcją na wcześniejsze działania Unii Europejskiej, która 9 sierpnia 2025 roku włączyła dwa chińskie banki – Heihe Rural Commercial Bank oraz Heilongjiang Suifenhe Rural Commercial Bank – do swojego 18. pakietu sankcji przeciwko Rosji. Według Brukseli, wymienione chińskie instytucje miały pomagać w obchodzeniu sankcji poprzez oferowanie usług związanych z kryptowalutami.
Pekin wyraził swoje głębokie niezadowolenie z unijnych działań, określając je jako poważne naruszenie praw chińskich przedsiębiorstw i szkodliwe dla stosunków gospodarczo-handlowych między Chinami a UE. Chińskie władze powołały się na krajową Ustawę o przeciwdziałaniu zagranicznym sankcjom, podkreślając swoje zaangażowanie w obronę suwerenności i interesów rozwojowych. Według oświadczeń samych zainteresowanych, UAB Urbo Bankas i AB Mano Bankas nie prowadzą aktywnie działalności ani nie utrzymują relacji biznesowych z chińskimi partnerami, co sugeruje, że nałożone sankcje mogą nie mieć znaczącego wpływu na ich codzienną operacyjność.
Wybór właśnie tych litewskich instytucji wpisuje się w szerszy obraz ochłodzenia stosunków między Wilnem a Pekinem, które nasiliło się od 2021 roku po otwarciu przez Litwę biura mającego reprezentować interesy Tajwanu, co spotkało się z chińską reakcją w postaci obniżenia rangi stosunków dyplomatycznych. Te wzajemne posunięcia odzwierciedlają szerszą dynamikę globalnych relacji, w której Chiny są postrzegane przez UE nie tylko jako partner handlowy, ale także jako konkurent i "systemowy rywal". Unia Europejska apeluje do Chin o wykorzystanie ich wpływu na Rosję w celu zakończenia agresji, podczas gdy Chiny podkreślają potrzebę politycznego rozwiązania konfliktu.
W tle tych wydarzeń pozostają nierozwiązane kwestie handlowe, takie jak subsydia dla pojazdów elektrycznych, które dodatkowo komplikują współpracę. Te wzajemne działania odzwierciedlają złożoność współczesnego świata, gdzie działania jednego aktora wywołują reakcje w całym systemie, podkreślając potrzebę wyważonego podejścia do budowania relacji międzynarodowych, gdzie dialog i współpraca stanowią fundament dla stabilności i wspólnego postępu.