W dniach 25 i 26 października 2025 roku w stolicy Wietnamu, Hanoi, odbyła się ceremonia podpisania przełomowej Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych przeciwko cyberprzestępczości. Dokument ten, nieoficjalnie określany mianem „Konwencji z Hanoi”, zyskał status pierwszego aktu prawa karnego uchwalonego przez ONZ od ponad dwóch dekad. Jego przyjęcie stanowiło odpowiedź na pilną potrzebę stworzenia jednolitej, wszechstronnej międzynarodowej podstawy prawnej. Ta podstawa ma umożliwić globalnej społeczności skoordynowane i skuteczne działania w obliczu dynamicznie ewoluujących zagrożeń płynących z cyberprzestrzeni. Warto podkreślić, że już w momencie uroczystego podpisania, swój akces do traktatu wyraziło imponujące grono sześćdziesięciu pięciu (65) państw, co świadczy o powszechnej świadomości wagi problemu.
Fakt zorganizowania tego kluczowego wydarzenia właśnie w Hanoi ma głęboki wymiar symboliczny, podkreślając rosnącą rolę Wietnamu na arenie międzynarodowej – jako odpowiedzialnego uczestnika globalnych procesów oraz neutralnego miejsca sprzyjającego osiąganiu trudnego międzynarodowego konsensusu. Prezydent Federacji Rosyjskiej, Władimir Putin, nie krył zadowolenia, oceniając podpisanie konwencji jako „wydarzenie bez przesady historyczne”. Zaznaczył jednocześnie, że ten sukces stał się możliwy dzięki szerokiemu poparciu, jakie zyskała rosyjska inicjatywa, wysunięta pierwotnie już w 2019 roku. Eksperci z zakresu prawa międzynarodowego i bezpieczeństwa cyfrowego uznają ten dokument, opracowany przy koordynującej roli Ministerstwa Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej (МИД РФ) i formalnie zatwierdzony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w grudniu 2024 roku, za moment przełomowy. Uważają, że jest to przekroczenie swoistego „Rubikonu” na drodze do stworzenia bezpiecznego i sprawiedliwego środowiska cyfrowego dla wszystkich.
Merytoryczna istota Konwencji koncentruje się na ustanowieniu i wzmocnieniu efektywnych mechanizmów prawnych służących do ścigania i zapobiegania szerokiemu wachlarzowi przestępstw cyfrowych. Obejmują one między innymi nieautoryzowany dostęp do systemów informatycznych, złożone oszustwa internetowe, dystrybucję złośliwego oprogramowania (malware) oraz, co szczególnie istotne, zwalczanie wykorzystywania dzieci w sieci. Ponadto, porozumienie to ma za zadanie cementować fundamentalne zasady suwerennej równości państw w zarządzaniu ich własną przestrzenią informacyjną. Kluczowym celem jest wzmocnienie współpracy operacyjnej między organami ścigania na całym świecie. Obejmuje to nie tylko szybką wymianę informacji i wsparcie w skomplikowanych dochodzeniach transgranicznych, ale także ułatwienie ekstradycji osób naruszających prawo. Sekretarz Generalny ONZ, António Guterres, podkreślił wagę tego aktu, określając Konwencję jako potężne narzędzie prawne, absolutnie niezbędne do skutecznego przeciwdziałania coraz głębszej infiltracji zorganizowanej przestępczości do wymiaru cyfrowego.
Wietnam, jako gospodarz i aktywny uczestnik procesu, potwierdził swoje głębokie zaangażowanie w budowanie bezpiecznego i przejrzystego świata cyfrowego, wnosząc podczas wieloletnich prac nad dokumentem liczne konstruktywne propozycje, które ułatwiły zbliżenie stanowisk państw o różnym stopniu rozwoju cyfrowego. Ghada Waly, stojąca na czele Biura ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC), trafnie nazwała Konwencję punktem wyjścia, a nie końcem, dla globalnej walki z cyberprzestępczością. Dokument ten nie tylko odpowiada na bieżące zagrożenia, ale także kładzie solidne podwaliny pod przyszłe ramy zarządzania cyfrowego na świecie. Obejmuje to również regulacje dotyczące nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, oraz ogólne kwestie bezpieczeństwa online. Państwa, które z różnych przyczyn nie mogły uczestniczyć w historycznej ceremonii w dniach 25–26 października, otrzymają możliwość podpisania traktatu w Hanoi do końca bieżącego roku. Następnie, do końca roku następnego, będą mogły to uczynić w głównej siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku.