Inicjatywa ALBATOR wyznacza nowy kierunek w dążeniu do zrównoważonej eksploatacji przestrzeni kosmicznej, koncentrując się na opracowaniu metod usuwania kosmicznych śmieci bez fizycznego kontaktu. Ten przełomowy wysiłek, wyceniony na 3,9 miliona euro, ma na celu fundamentalną zmianę podejścia do bezpieczeństwa na orbicie. Rdzeniem tej innowacji jest technologia wiązki jonowej, która ma bezpiecznie modyfikować trajektorię niebezpiecznych pozostałości, eliminując ryzyko kolizji towarzyszące tradycyjnym metodom interwencji.
Zarządzanie tym przedsięwzięciem powierzono francuskiej spółce Osmos X, która specjalizuje się w technologiach napędowych dla statków kosmicznych. Firma ta, mająca doświadczenie w naziemnych zastosowaniach źródeł jonowych, dąży do wprowadzenia na rynek własnych silników do 2028 roku, a do 2030 roku planuje uruchomić flotę pojazdów orbitalnych „Thorus”. W pracach nad ALBATOR, którego akronim oznacza „ECR-Based Multicharged Ion Beam for Active Debris Removal and Other Remediation Strategies”, biorą udział również uczelnie z Hiszpanii i Niemiec, a także luksemburski oddział firmy NorthStar, dostarczającej dane o świadomości sytuacyjnej w kosmosie. NorthStar podkreśla, że unikanie ryzyka związanego z przechwytywaniem czy dokowaniem oferuje bezpieczniejsze i bardziej elastyczne rozwiązanie dla wyzwań zrównoważonego rozwoju kosmosu.
Finansowanie projektu pochodzi z programu Pathfinder Europejskiej Rady Innowacji (EIC), który wspiera ambitne projekty o wysokim ryzyku technologicznym, ale i potencjale do tworzenia nowych rynków. Cały harmonogram projektu został wyznaczony na 3,5 roku, z przewidywanym zakończeniem w lutym 2029 roku. Głównym celem jest minimalizacja zagrożenia kolizjami dla aktywnych satelitów oraz Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Choć na razie nie podano konkretnej daty lotu demonstratora technologii, skala problemu narasta. Według Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), na orbicie może znajdować się nawet 140 milionów fragmentów śmieci o wielkości ziarenka piasku. Prognozy NOAA wskazują, że do 2040 roku ilość odpadów wchodzących w atmosferę z satelitów może dorównać ilości pyłu pochodzącego z meteorów, co czyni aktywne strategie oczyszczania absolutnie kluczowymi. Technologie takie jak ALBATOR, które działają na zasadzie delikatnego „pchnięcia” obiektu, zamiast siłowego uchwycenia, otwierają drogę do harmonijniejszego współistnienia w przestrzeni okołoziemnej.