W lipcu 2025 roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) dokonała przełomowego kroku w dziedzinie prognozowania pogody, integrując swojego Satelitę Pogodowego dla Arktyki (AWS) z operacyjnym systemem Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF). Integracja ta, która nastąpiła 10 lipca 2025 roku, znacząco podnosi dokładność prognoz pogody, szczególnie dla wrażliwego regionu Arktyki.
Satelita AWS, uruchomiony w sierpniu 2024 roku, jest kompaktową platformą wyposażoną w 19-kanałowy radiometr mikrofalowy. Jego kluczową innowacją jest zastosowanie pionierskiego kanału soundingowego o częstotliwości 325 GHz, który wcześniej nie był wykorzystywany w operacyjnym monitoringu pogody. Ta unikalna zdolność pozwala na lepsze wykrywanie chmur lodowych i zwiększa precyzję prognoz, szczególnie w zakresie temperatury, wilgotności i wiatru w wysokich szerokościach geograficznych.
Dane z AWS są już wykorzystywane do ulepszania prognoz krótkoterminowych, a ich pozytywny wpływ jest widoczny na mapach pogodowych w postaci obszarów oznaczonych na niebiesko, wskazujących na poprawę. Sukces misji AWS podkreśla potencjał małych konstelacji satelitarnych w rewolucjonizowaniu prognozowania pogody.
Satelita ten stanowi prototyp dla proponowanej konstelacji EUMETSAT Polar System – Sterna (EPS-Sterna), która ma składać się z sześciu podobnych satelitów krążących po orbitach polarnych. Konstelacja ta, planowana do uruchomienia w 2029 roku, ma zapewnić ciągły strumień danych, co jest kluczowe dla zrozumienia złożonych i szybko zmieniających się wzorców pogodowych w Arktyce. Zmiany w Arktyce mają bowiem daleko idące konsekwencje dla globalnych systemów pogodowych.
Misja AWS wpisuje się w podejście "New Space", charakteryzujące się szybkim rozwojem i opłacalnym wdrażaniem małych satelitów do zbierania wysokiej jakości danych. Satelita, ważący zaledwie 125 kg, został zbudowany i uruchomiony w rekordowym czasie 36 miesięcy, co stanowi znaczące osiągnięcie w porównaniu do tradycyjnych misji obserwacji Ziemi. Jego instrumenty, w tym radiometr mikrofalowy opracowany przez AAC Omnisys, są porównywalne pod względem wydajności z instrumentami na znacznie większych platformach, co potwierdza, że technologia małych satelitów może dostarczać dane o wysokiej jakości.
Integracja danych z AWS do systemu prognozowania ECMWF jest świadectwem rosnącego znaczenia innowacyjnych misji satelitarnych w poprawie naszego zrozumienia i przewidywania warunków atmosferycznych, zwłaszcza w tak wymagających regionach jak Arktyka. Ten krok naprzód w technologii satelitarnej i prognozowania pogody otwiera drogę do bardziej precyzyjnych i niezawodnych prognoz, które są niezbędne w obliczu zmieniającego się klimatu.