Niezwykłe odkrycie w świecie sztuki: obraz autorstwa Salvadora Dalego, nabyty za skromne 150 funtów na wyprzedaży garażowej w Cambridge w 2023 roku, został pomyślnie uwierzytelniony i wkrótce trafi na aukcję. Dzieło, zatytułowane "Vecchio Sultano", powstało w 1966 roku i jest częścią ambitnego, choć ostatecznie porzuconego projektu ilustracji do "Tysiąca i Jednej Nocy". Szacuje się, że jego wartość może sięgnąć od 20 000 do 30 000 funtów, co stanowi ponad 200-krotny wzrost w stosunku do ceny zakupu.
Obraz, wykonany techniką mieszaną (akwarela i flamaster) o wymiarach 38 cm na 29 cm, przedstawia sułtana w bogato zdobionym turbanie, inspirowanego orientalnymi opowieściami. Choć "Vecchio Sultano" odbiega od najbardziej rozpoznawalnych surrealistycznych motywów Dalego, takich jak "miękkie zegary", stanowi fascynujący wgląd w mniej znaną stronę twórczości artysty, ukazując jego wszechstronność w pracy z akwarelą. Jak zauważyła Gabrielle Downie z domu aukcyjnego Cheffins, Dalego fascynowała kultura mauretańska, a nawet wierzył w swoje mauretańskie korzenie, co mogło wpłynąć na wybór tematyki.
Dzieło to było częścią większej serii, którą Dalego zlecił stworzyć włoskiemu małżeństwu Giuseppe i Mara Albaretto w 1963 roku. Pierwotnie artyście powierzono ilustrację Biblii, jednak Dalego przekonał do podjęcia się tematyki "Tysiąca i Jednej Nocy", co dawało mu większą swobodę twórczą. Projekt zakładał stworzenie 500 ilustracji, z których Dalego ukończył jedynie około stu. Połowa z nich trafiła do wydawnictwa Rizzoli, które planowało publikację, jednak wiele prac zaginęło lub uległo zniszczeniu. Druga połowa pozostała w rękach rodziny Albaretto, a następnie odziedziczona przez ich córkę, która była również chrześniaczką artysty. Te 50 prac zostało opublikowanych po raz pierwszy w 2014 roku.
Odkrycie "Vecchio Sultano" w 2023 roku przez anonimowego handlarza antykami w Cambridge było znaczącym wydarzeniem dla badaczy twórczości Dalego. Obraz, który wcześniej był oferowany na aukcji Sotheby's w latach 90. XX wieku, zyskał potwierdzenie autentyczności od Nicolasa Descharnesa, uznanego eksperta od dzieł Dalego. Descharnes potwierdził, że styl, temat, kolorystyka oraz jakość i rozmiar papieru są spójne z innymi pracami z tej serii.
"Vecchio Sultano" zostanie zlicytowany na aukcji Art & Design w domu aukcyjnym Cheffins w Cambridge 23 października 2025 roku. To niezwykłe znalezisko podkreśla, jak dzieła sztuki, nawet te niedoceniane lub zapomniane, mogą odnaleźć drogę do ponownego odkrycia i zyskać należne im uznanie, przypominając o bogactwie i różnorodności artystycznego dziedzictwa Salvadora Dalego.