W 2025 roku naukowcy odkryli nowy organizm, Sukunaarchaeum mirabile, który posiada najmniejszy znany genom wśród archeonów, liczący jedynie 238 000 par zasad. Genom ten jest niezwykle zredukowany, zawierając głównie geny niezbędne do replikacji DNA, transkrypcji i translacji, co sugeruje wyjątkowy poziom zależności metabolicznej od gospodarza.
Analizy filogenezy umiejscawiają Sukunaarchaeum jako głęboko zakorzenioną linię w drzewie archeonów, reprezentującą nową, znaczącą gałąź odrębną od wcześniej ustalonych typów. To odkrycie rzuca nowe światło na pochodzenie życia i złożone relacje między różnymi formami życia, podważając tradycyjne rozróżnienia między minimalnym życiem komórkowym a wirusami.
Odkrycie to podkreśla zdumiewającą różnorodność życia i przesuwa granice naszego rozumienia tego, co to znaczy żyć. Badania te podkreślają również znaczenie dalszej eksploracji świata mikrobiologicznego, co może prowadzić do opracowania nowych strategii w biotechnologii i medycynie, na przykład w terapii genowej.