Międzynarodowy zespół naukowców, wykorzystując dane z misji NASA InSight, potwierdził istnienie litego jądra wewnętrznego Marsa. To przełomowe odkrycie, opublikowane w renomowanym czasopiśmie „Nature”, rzuca nowe światło na złożoną strukturę planety i kwestionuje dotychczasowe założenia dotyczące jej ewolucji.
Analiza ponad 1300 marsjańskich wstrząsów sejsmicznych, zarejestrowanych przez lądownik InSight w latach 2018-2022, pozwoliła badaczom na dokładne prześledzenie fal sejsmicznych przenikających przez jądro Marsa. Wyniki badań jednoznacznie wskazują na obecność gęstej, litej kuli w samym centrum planety, otoczonej płynnym jądrem zewnętrznym. Potwierdza to, że Mars posiada strukturę wewnętrzną, która w pewnym stopniu przypomina ziemską, co jest znaczącym odejściem od wcześniejszych modeli zakładających całkowicie płynne jądro. Szacuje się, że lite wewnętrzne jądro Marsa ma promień około 600 kilometrów.
Skład chemiczny jądra, choć wciąż badany, zawiera żelazo i nikiel, podobnie jak w przypadku Ziemi, ale z dodatkiem około 12-16% siarki, 6,7-9% tlenu i do 3,8% węgla. Ta obecność lżejszych pierwiastków, zwłaszcza siarki i tlenu, które mogą stanowić około 20% masy jądra, wpływa na jego gęstość i temperaturę topnienia, odróżniając je od ziemskiego jądra. Różnice te sugerują odmienne warunki panujące podczas formowania się obu planet miliardy lat temu.
Odkrycie litego jądra wewnętrznego rodzi nowe pytania dotyczące historii Marsa, zwłaszcza w kontekście braku globalnego pola magnetycznego. Ziemia generuje swoje pole magnetyczne dzięki konwekcji w płynnym jądrze zewnętrznym, co chroni ją przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym i pozwala utrzymać atmosferę. Mars, mimo posiadania struktury jądra potencjalnie sprzyjającej powstawaniu pola magnetycznego, obecnie go nie posiada. Naukowcy spekulują, że zanik pola magnetycznego mógł nastąpić około 4 miliardy lat temu, co przyczyniło się do utraty atmosfery i wody, przekształcając planetę w suchą i zimną pustynię. Wcześniejsze badania sugerowały, że pole magnetyczne Marsa mogło być asymetryczne, ograniczone do południowej półkuli, co może mieć związek z dynamiką jego jądra.
Potwierdzenie litego jądra wewnętrznego jest kluczowe dla zrozumienia procesów chłodzenia i krystalizacji wnętrza Marsa, które przebiegały inaczej niż na Ziemi. Te nowe dane dostarczają cennych informacji dla dalszych badań nad ewolucją planet skalistych i potencjalnym istnieniem życia w przeszłości Czerwonej Planety. Misja InSight, mimo zakończenia swojej działalności, nadal dostarcza naukowcom fundamentalnych danych, które rewolucjonizują naszą wiedzę o Marsie i jego miejscu w Układzie Słonecznym.