Egipska misja archeologiczna z Najwyższej Rady Starożytności (SCA) ogłosiła w lipcu 2025 roku przełomowe odkrycie w sercu Pustyni Zachodniej. W oazie Charga, w rejonie Ain al-Kharab, odsłonięto pozostałości znaczącego wczesnokoptyjskiego miasta, które dostarcza bezcennych informacji na temat kluczowego okresu w historii Egiptu – przejścia od pogaństwa do chrześcijaństwa.
Miasto Ain al-Kharab, pierwotnie osada z okresu ptolemejskiego i rzymskiego (od III w. p.n.e. do II w. n.e.), gdzie dominowały wierzenia politeistyczne, z czasem przekształciło się w centrum wczesnego chrześcijaństwa. Istniejące budowle rzymskie zostały zaadaptowane na potrzeby kultu i życia wspólnoty, odzwierciedlając szerszą transformację religijną Egiptu. Pochówki odkryte na stanowisku zgodne są z wczesnymi praktykami chrześcijańskimi, co stanowi znaczące odejście od tradycyjnych egipskich zwyczajów pogrzebowych.
Wykopaliska ujawniły dobrze zachowane budynki mieszkalne z cegły mułowej, posiadające otynkowane ściany, piece i dzbany do przechowywania żywności i zboża. Wśród znalezionych artefaktów znalazły się ostrakony, fragmenty ceramiki, szkła i kamienia, a także kilka pochówków, które rzucają światło na codzienne życie w tamtym okresie. Szczególnie cenne są odkryte tam dwie wczesnokrześcijańskie cerkwie. Jedna z nich to obszerna bazylika z centralną nawą i nawami bocznymi, wsparta na kolumnach. Druga, mniejsza, o prostokątnym kształcie, posiada widoczne na ścianach wewnętrznych napisy koptyjskie.
Najbardziej niezwykłym znaleziskiem jest jednak fresk przedstawiający Jezusa Chrystusa uzdrawiającego chorego. Jest to rzadki przykład wczesnochrześcijańskiej ikonografii znalezionej na pustynnych oazach Egiptu. Według egiptologa Stephena Harveya, odkrycie to dostarcza wczesnych dowodów na istnienie życia koptyjskiego poza Doliną Nilu, a także podkreśla artystyczną wartość wczesnych przedstawień historii Nowego Testamentu.
Minister Turystyki i Starożytności, Sherif Fathy, podkreślił, że odkrycie to świadczy o głębi i różnorodności cywilizacji egipskiej w tym transformacyjnym okresie. Zaznaczył, że przyczynia się ono do lepszego zrozumienia procesów religijnych i wartości tolerancji, które są głęboko zakorzenione w egipskim dziedzictwie. Podobnie Mohamed Ismail Khaled, sekretarz generalny SCA, opisał to znalezisko jako „cenne okno na życie wczesnych chrześcijan w Egipcie” i podkreślił znaczenie oaz Pustyni Zachodniej jako ośrodków życia religijnego i społecznego na przestrzeni wieków.
To odkrycie nie tylko wzbogaca ofertę turystyki kulturowej Egiptu, ale także wzmacnia jego rolę w globalnej narracji o ewolucji religijnej i historycznej. Jest przypomnieniem o bogactwie historycznych warstw, które wciąż czekają na odkrycie na egipskiej ziemi. Szybkość i kompletność, z jaką praktyki chrześcijańskie zastąpiły starożytne tradycje funeralne, nawet w odległych społecznościach pustynnych, świadczą o głębokich przemianach kulturowych.