W sierpniu 2025 roku paleontolodzy ogłosili przełomowe odkrycie w Maroku – szczątki *Spicomellus afer*, najstarszego znanego ankylozaura na świecie, pochodzące ze środkowojurajskich osadów. Ten imponujący dinozaur, mierzący około czterech metrów długości i ważący do dwóch ton, wyróżnia się niezwykłym, kolczastym pancerzem, z długimi kolcami wyrastającymi z żeber oraz charakterystycznym kołnierzem z płyt i kolców wokół szyi.
Skamieniałości, odnalezione w górach Atlas w pobliżu miasta Boulemane, ukazują, że *Spicomellus* posiadał kostny kołnierz z płyt oraz dwie pary kolców wystających na boki szyi, z czego jeden mierzył imponujące 87 centymetrów. Grzbiet zwierzęcia pokrywały liczne kolce, a nad biodrami znajdowały się dwa duże, wystające kolce. Naukowcy sugerują, że bogaty pancerz mógł pełnić podwójną funkcję – zarówno ochronną, jak i służyć jako element godowy, mający na celu przyciągnięcie partnerów. Szczególnie długie, metrowe kolce na szyi, uznawane za niepraktyczne w obronie, skłaniają badaczy do hipotezy o ich roli w zalotach lub demonstracjach terytorialnych.
Dodatkowo, zrośnięte kręgi ogonowe wskazują, że *Spicomellus* posiadał broń ogonową, taką jak buława lub kolce, co sugeruje, że tego typu uzbrojenie pojawiło się u ankylozaurów około 30 milionów lat wcześniej, niż dotychczas sądzono. To odkrycie podważa wcześniejsze przekonania o prostszych planach budowy wczesnych ankylozaurów, pokazując, że najbardziej skomplikowane formy obronne ewoluowały już na wczesnym etapie rozwoju tej grupy. *Spicomellus* poprzedza w czasie istnienie lepiej znanych, masywnie opancerzonych gatunków, takich jak *Ankylosaurus*, dostarczając cennych informacji o wczesnych etapach ewolucji dinozaurów pancernych.
Badania, opublikowane w prestiżowym czasopiśmie *Nature*, były współprowadzone przez profesor Susannah Maidment z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie i Uniwersytetu w Birmingham oraz profesora Richarda Butlera z Uniwersytetu w Birmingham. To odkrycie nie tylko wzbogaca naszą wiedzę o ewolucji ankylozaurów, ale także podkreśla bogate dziedzictwo paleontologiczne Maroka. Analizy porównawcze z innymi wczesnymi dinozaurami pancernymi, takimi jak *Scelidosaurus* z Anglii, wskazują na zróżnicowanie strategii obronnych już w środkowej jurze. Odkrycie *Spicomellus afer* stanowi dowód na to, że złożone adaptacje pancerne nie były zarezerwowane dla późniejszych, bardziej znanych gatunków, ale rozwijały się równolegle z innymi grupami dinozaurów, kształtując krajobraz prehistoryczny na długo przed pojawieniem się gigantów z kredy.