Arktyczne Skamieniałości Dowodzą Szybkiej Odbudowy Życia Morskiego Po Wielkim Wymieraniu

Międzynarodowy zespół badawczy ogłosił 13 listopada 2025 roku przełomowe odkrycie: na arktycznej wyspie Spitsbergen, wchodzącej w skład archipelagu Svalbard, znaleziono ponad 30 000 skamieniałości morskich. Te szczątki datowane są na około 249 milionów lat, oferując unikalny wgląd w życie zaledwie kilka milionów lat po katastrofalnym wymieraniu permskim (EPME). To wydarzenie, często nazywane „Wielkim Wymieraniem”, doprowadziło do eliminacji ponad 90% gatunków morskich na całym świecie.

Ta imponująca kolekcja została wydobyta ze skoncentrowanego złoża kości, które zajmowało powierzchnię zaledwie 36 metrów kwadratowych. Wśród materiału znajdują się zęby, kości oraz koprolity, reprezentujące bogaty przekrój starożytnego życia morskiego, w tym gady, płazy, ryby kostnoszkieletowe i rekiny. Łącznie wykopaliska dostarczyły ponad 800 kilogramów skamieniałego materiału. Odkrycie to podważa dotychczasowe modele naukowe, które zakładały znacznie dłuższy okres regeneracji dla społeczności oceanicznych po „Wielkim Wymieraniu”. Wcześniejsze szacunki sugerowały, że powrót do równowagi ekologicznej mógł trwać nawet osiem milionów lat.

Różnorodność gatunkowa w tym zbiorze jest wyjątkowo godna uwagi. Znaleziono szczątki drapieżnych ichtiozaurów (szczytowych drapieżników), mniejszych ichtiopterygianów, takich jak *Grippia longirostris*, a także płazów morskich, w tym *Aphaneramma*. Obecność tak zróżnicowanych gatunków świadczy o tym, że złożona sieć troficzna była już w pełni ugruntowana. Ten poziom skomplikowania, wskazujący na ustalone łańcuchy pokarmowe, sugeruje niezwykle szybkie odrodzenie bioróżnorodności – nastąpiło to w ciągu zaledwie trzech milionów lat od katastrofy.

Badania te były wynikiem współpracy naukowców z Muzeum Historii Naturalnej na Uniwersytecie w Oslo oraz Szwedzkiego Muzeum Historii Naturalnej w Sztokholmie, gdzie obecnie przechowywane są okazy. Chociaż materiał został wstępnie zauważony już w 2015 roku, jego wydobycie i szczegółowa analiza wymagały niemal dekady pracy. Precyzyjne datowanie, osiągnięte dzięki zaawansowanym badaniom stratygraficznym, pozwoliło ustalić, że złoże kości pochodzi ze środkowego triasu wczesnego, konkretnie z wczesnego wieku spatu.

Wyniki tych badań zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie *Science* pod tytułem „Earliest oceanic tetrapod ecosystem reveals rapid complexification of Triassic marine communities”. Bogactwo gatunkowe zbioru ze Spitsbergenu czyni go jednym z najbogatszych zgrupowań kręgowców morskich znanych z wczesnego okresu triasu. Ten szybki „reset ekosystemu” ustanowił fundamentalne nisze ekologiczne, podkreślając niesamowitą odporność życia po globalnych katastrofach i dostarczając bezprecedensowego wglądu w początki ekosystemów morskich w Erze Dinozaurów.