Brytyjski Trybunał Apelacyjny ds. Konkurencji (CAT) ogłosił przełomową decyzję, uznając, że firma Apple narzuciła konsumentom nadmierne i niesprawiedliwe opłaty w ramach swojego ekosystemu App Store. Ta historyczna decyzja może zmusić giganta technologicznego do wypłaty odszkodowania o łącznej wartości sięgającej nawet 1,5 miliarda funtów szterlingów. Potencjalnymi beneficjentami jest blisko 20 milionów użytkowników urządzeń iPhone i iPad na terenie Wielkiej Brytanii. Trybunał dokładnie zbadał standardową 30-procentową prowizję, którą Apple pobierało od sprzedaży aplikacji oraz transakcji wewnątrz nich, dochodząc do wniosku, że stawka ta stanowiła nadużycie dominującej pozycji rynkowej.
Postępowanie sądowe, które zakończyło się sukcesem, było pierwszym tego typu procesem zbiorowym w stylu amerykańskim, jaki miał miejsce w Wielkiej Brytanii. Na czele pozwu stała główna powódka, dr Rachael Kent. Roszczenie obejmuje transakcje, które miały miejsce w okresie od 1 października 2015 roku do grudnia 2020 roku. CAT stwierdził, że Apple nadużyło swojej dominacji poprzez eliminowanie konkurencji zarówno w dystrybucji aplikacji, jak i w usługach płatności wewnątrz aplikacji, co miało bezpośredni wpływ na ceny końcowe dla użytkowników.
Trybunał ustalił, że deweloperzy zostali obciążeni nadmiernymi kosztami, które stanowiły różnicę między faktyczną pobieraną prowizją a stawkami uznanymi za uczciwe. Za sprawiedliwą stawkę dystrybucyjną uznano 17,5%, a za płatności wewnątrz aplikacji 10%. Co istotne, CAT ocenił, że deweloperzy przerzucili 50% tej nadwyżki kosztów bezpośrednio na konsumentów. Poszkodowani konsumenci mogą liczyć na indywidualne zwroty w wysokości od 27 do 75 funtów. Ostateczne kwantyfikacje i szczegóły wypłat zostaną ustalone po dodatkowym przesłuchaniu zaplanowanym na termin po 3 listopada 2025 roku.
W odpowiedzi na wyrok, Apple oficjalnie wyraziło zamiar zaskarżenia tej decyzji w drodze apelacji. Firma utrzymuje, że orzeczenie opiera się na błędnej interpretacji konkurencyjnego rynku aplikacji. Gigant technologiczny argumentuje, że jego model biznesowy jest uzasadniony i niezbędny do utrzymania bezpieczeństwa i jakości ekosystemu, a tym samym prowizje są proporcjonalne do świadczonych usług.
Rozwój ten zbiega się w czasie z działaniami brytyjskiego Urzędu ds. Konkurencji i Rynków (CMA), który niezależnie od tego procesu, nadał zarówno Apple, jak i Google status podmiotów posiadających „strategiczny status rynkowy” w sferze technologii mobilnych. Wskazuje to na zwiększoną kontrolę regulacyjną nad ich rolami jako strażników dostępu do rynku. Orzeczenie Trybunału stanowi kluczowy moment w zarządzaniu cyfrowym rynkiem, ustanawiając silny precedens dla zadośćuczynienia konsumentom w obliczu dominacji platform. Potwierdza ono, że ograniczenia narzucane przez Apple nie mogły być uzasadnione jako konieczne ani proporcjonalne, co otwiera drogę do dalszych interwencji regulacyjnych na rynku cyfrowym.