Papież Leon XIV: Kluczowe Kierowanie Młodzieżą w Erze Sztucznej Inteligencji

Kierowanie interakcjami młodych pokoleń ze sztuczną inteligencją (AI) stanowi imperatyw dla ich dojrzałości i odpowiedzialności, co wymaga skoordynowanego wysiłku obejmującego politykę, instytucje, przedsiębiorstwa, finanse, edukację, komunikację, wspólnoty obywatelskie i religijne. Celem tego wysiłku jest zapewnienie, by AI służyła dobru wspólnemu, a nie koncentrowała kapitału i władzy w rękach nielicznych. Papież Leon XIV przedstawił to przesłanie podczas piątkowej konferencji „Sztuczna Inteligencja a Troska o Nasz Wspólny Dom”, która odbyła się 5 grudnia 2025 roku.

Wydarzenie, zorganizowane przez Fundację Centesimus Annus Pro Pontifice oraz Strategiczną Aliancję Uniwersytetów Badawczych (SACRU), miało na celu prezentację raportu oceniającego wpływ AI na różne dziedziny życia. Ojciec Święty stanowczo podkreślił, że samo pozyskiwanie danych nie jest równoznaczne z wydobywaniem z nich sensu, co nieuchronnie prowadzi do konieczności konfrontacji z fundamentalnymi pytaniami egzystencjalnymi. Papież wezwał do nauczania młodzieży, by wykorzystywała technologię, posługując się własnym intelektem w poszukiwaniu prawdy i doskonaleniu procesów decyzyjnych.

Budowanie przyszłości wymaga wzmocnienia zaufania do ludzkiej zdolności kierowania rozwojem AI, odrzucając koncepcję postępu technologicznego jako nieuniknionego, co osłabia pewność siebie. To działanie musi stać ponad partykularnymi interesami lub dążeniem do zysku kumulowanego przez wąskie grupy, co jest sprzeczne z dobrem wspólnym. Sztuczna inteligencja wywołała głębokie przeobrażenia społeczne, dotykające krytycznego myślenia, zdolności rozeznania, procesu uczenia się oraz relacji międzyludzkich. Kluczowe podniesione kwestie dotyczyły gwarancji, że AI służy dobru wspólnemu, oraz redefinicji człowieczeństwa w obecnej epoce.

Leon XIV nalegał na refleksję nad wolnością i życiem wewnętrznym młodych ludzi w kontekście wpływu technologii na ich rozwój, podkreślając, że nie można dopuścić do zahamowania ich drogi do dojrzałości. Ludzie są powołani do bycia współpracownikami w dziele stworzenia, a nie jedynie biernymi konsumentami treści generowanych przez AI, co wymaga ochrony fundamentalnych cech ludzkich. Wcześniejsze ostrzeżenia Ojca Świętego, między innymi z konferencji 13 listopada 2025 roku, sponsorowanej przez Telefono Azzurro, akcentowały szczególną podatność dzieci i młodzieży na manipulację algorytmami AI wpływającą na ich wybory.

W kontekście konferencji, na której zaprezentowano raport, podkreślono potrzebę skoordynowanego działania wszystkich wymienionych środowisk. Współpraca między SACRU a Fundacją Centesimus Annus Pro Pontifice, oparta na Memorandum z grudnia 2020 roku, ma na celu badanie etycznych aspektów AI z perspektywy Nauki Społecznej Kościoła, ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu, finansów i komunikacji. Papież wezwał do wzmocnienia w młodzieży zdolności do rozwijania talentów i hojnego odpowiadania na potrzeby innych z wolnością umysłu. Ostrzegał, że rozległy dostęp do danych nie może być mylony z inteligencją, a autentyczna mądrość wiąże się z rozpoznawaniem prawdziwego sensu życia. Konieczne jest wspieranie pragnienia młodych ludzi, by byli inni i lepsi, co wymaga fundamentalnej zmiany w pojmowaniu procesu dojrzewania i wsparcia dla dorosłych w monitorowaniu interakcji młodzieży z technologią.