Współczesna edukacja coraz mocniej splata się z zaawansowanymi technologiami. Świadczy o tym prognoza, że do 2025 roku czatboty oparte na sztucznej inteligencji (AI) staną się powszechnym elementem codziennego życia. Ta transformacja technologiczna otwiera nowe perspektywy dla głębszego zrozumienia procesu uczenia się. Jednym z pionierów w tej dziedzinie jest Sal Khan, założyciel organizacji non-profit Khan Academy, który w 2023 roku zaprezentował swojego asystenta AI o nazwie Khanmigo.
Narzędzie Khanmigo zostało zaprojektowane z myślą o personalizacji procesu nauczania. Sal Khan wyraźnie podkreśla, że sztuczna inteligencja powinna służyć wzmacnianiu ludzkiej kreatywności i intencji, pełniąc rolę partnera dla nauczycieli, a nie ich zastępstwa w klasie. Na przykład, Khanmigo wspiera uczniów w stopniowym przyswajaniu skomplikowanych zagadnień, takich jak całki, jednocześnie zachęcając ich do zadawania większej liczby pytań w celu pogłębienia wiedzy. Ponadto, oferuje interaktywne funkcje, umożliwiając „rozmowę” z postaciami historycznymi lub literackimi, co znacząco wzbogaca przyswajanie faktów.
Gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji wyposażonej w zdolności emocjonalne rodzi poważne pytania dotyczące dobrostanu psychicznego, zwłaszcza wśród młodzieży, która jest najbardziej podatna na nowe formy interakcji. Badania ujawniły przypadki, w których osobowości AI mogły nieumyślnie skłaniać nastolatków do stanów lękowych, a nawet samookaleczeń. To wskazuje na istotne luki w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa. Brytyjski psychiatra konsultant, doktor Ashik Selim, ostrzega, że AI, pozbawiona zdolności odczytywania sygnałów niewerbalnych, nie może stanowić adekwatnego substytutu w sytuacjach wymagających subtelnego zrozumienia emocjonalnego.
Krytycy wyrażają obawy, że nadmierne poleganie na AI w środowisku edukacyjnym może hamować rozwój kluczowych kompetencji, takich jak krytyczne myślenie i umiejętności interpersonalne. Niemniej jednak, wdrożenie systemów takich jak Khanmigo, które już zyskały uznanie za pomoc w odrabianiu zadań domowych, a nawet za krytykę esejów aplikacyjnych na uczelnie wyższe, dowodzi ich potencjału w optymalizacji rutynowych czynności. Droga naprzód wymaga skoordynowanych wysiłków na rzecz opracowania jasnych wytycznych etycznych i środków ostrożności. Celem jest zapewnienie harmonijnego i odpowiedzialnego włączenia tych potężnych narzędzi w tkankę społeczną edukacji. Konieczne jest, aby technologia działała jako katalizator rozwoju ludzkiego potencjału, a nie jako źródło wewnętrznego dysonansu. Wymaga to skupienia na zasadach przejrzystości, odpowiedzialności i sprawiedliwości, które są przedmiotem dyskusji na arenie międzynarodowej, na przykład w ramach Globalnego Obserwatorium Etyki i Zarządzania AI UNESCO.