Interpol lanceert LEAP 3.0: Nieuwe fase in de strijd tegen illegale ontbossing en georganiseerde milieucriminaliteit

Op vijf november 2025 werd tijdens de Global Summit ‘Eenheid voor Wilde Dieren’ in Rio de Janeiro officieel de derde fase van het LEAP-programma (Law Enforcement Assistance Programme to Reduce Tropical Deforestation) ingeluid. Dit cruciale initiatief wordt gezamenlijk ondersteund door Interpol, het VN-Bureau voor Drugs en Criminaliteit (UNODC) en het Noorse Internationale Klimaat- en Bosinitiatief (NICFI). Het primaire doel is het ontwrichten van de criminele netwerken die aanzienlijke winsten genereren uit illegale houtkap, de handel in illegaal gekapt hout en de onwettige winning van goud.

Valdeci Urquiza, de Secretaris-generaal van Interpol, benadrukte de noodzaak van doortastend optreden van wetshandhavingsinstanties en een versterkte internationale samenwerking om deze daders effectief te kunnen bestrijden. LEAP 3.0 markeert een significante geografische uitbreiding, waarbij kritieke tropische regio's in Brazilië, Ecuador, Indonesië, Papoea-Nieuw-Guinea en Peru worden betrokken. Er wordt bijzondere aandacht geschonken aan misdrijven die met elkaar verbonden zijn, in het bijzonder de illegale mijnbouw in het Amazonegebied. Deze praktijken leiden vaak tot kwikvervuiling en ernstige schendingen van mensenrechten. De verschuiving naar deze alomvattende aanpak, die de strijd tegen houtkap, mijnbouw en smokkel combineert, duidt op een meerdimensionale handhavingsstrategie.

Vlak voor de officiële aankondiging van de derde fase boekte de Braziliaanse politie, met directe operationele steun van Interpol, een doorslaggevend succes op de Madeira Rivier. Tijdens deze grootschalige operatie werden 277 drijvende baggerschepen vernietigd die uitsluitend werden gebruikt voor de illegale goudwinning. De geschatte waarde van deze illegale installaties bedroeg ongeveer 6,8 miljoen Amerikaanse dollar. De totale financiële schade die de criminele netwerken door deze actie leden, liep op tot een indrukwekkende 193 miljoen dollar. Dergelijke resultaten leveren het overtuigende bewijs dat internationale samenwerkingsverbanden de capaciteit bezitten om activiteiten te dwarsbomen die miljardeninkomsten genereren uit de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen.

De lancering van LEAP 3.0 komt op een bijzonder relevant moment, namelijk in de aanloop naar de VN-Klimaatconferentie (COP30), die in Brazilië zal plaatsvinden en gewijd zal zijn aan mondiale milieustrategieën. Het LEAP-programma, dat oorspronkelijk in 2018 van start ging, heeft een duidelijke evolutie doorgemaakt: van gerichte reacties naar een wereldwijd initiatief met zowel strategische als operationele impact. De tweede fase (2023–2025) richtte zich specifiek op gerichte operaties en grensoverschrijdende coördinatie om georganiseerde criminele groepen te ontmantelen.

Tijdens de top in Rio de Janeiro, waar meer dan 400 partners bijeenkwamen – waaronder vertegenwoordigers van inheemse volkeren, regeringen en de private sector – klonk de dringende oproep om milieucriminaliteit als een strategische mondiale prioriteit te erkennen. Deze oproep sluit naadloos aan bij de recente goedkeuring van de Kaapstad Verklaring. Deze verklaring kwalificeerde milieumisdrijven voor het eerst als georganiseerde criminaliteit, wat een belangrijke en noodzakelijke stap is voor de landen van de G20. Dit onderstreept de noodzaak om deze misdrijven met dezelfde vastberadenheid te bestrijden als andere vormen van internationale georganiseerde misdaad.