De Liberale Democratische Partij (LDP) van Japan overweegt een vervroegde leiderschapsverkiezing te houden. Dit besluit komt te midden van aanzienlijke tegenslagen bij recente verkiezingen en interne partijpolitieke onrust, verergerd door aanhoudende economische uitdagingen.
De druk voor een vervroegde verkiezing nam toe na het verlies van de meerderheid van de LDP en coalitiepartner Komeito in de verkiezingen voor de Eerste Kamer op 20 juli 2025. De coalitie behaalde slechts 47 van de benodigde 50 zetels in de betwiste 125 zetels. Dit verlies heeft geleid tot een hernieuwde focus op leiderschapskwaliteit binnen de partij. Taro Aso, de hoogste adviseur van de LDP en voormalig premier, heeft opgeroepen tot een snellere leiderschapsverkiezing om de partij te reorganiseren vóór de volgende verkiezingen voor de Lagerhuis. Hiroshi Moriyama, secretaris-generaal van de LDP, heeft zijn ontslag aangeboden om verantwoordelijkheid te nemen voor de electorale nederlaag.
Premier Shigeru Ishiba heeft echter zijn vastberadenheid uitgesproken om aan te blijven en zich te concentreren op cruciale handelsbesprekingen met de Verenigde Staten, met name over tariefverlagingen op Japanse goederen. Op 5 september 2025 werd gemeld dat Ishiba zijn intentie om aan te blijven herhaalde na de ondertekening door president Trump van een uitvoerend bevel dat de tarieven op auto's en andere Japanse import verlaagt naar 15%. Deze stap komt op een moment dat Ishiba geconfronteerd wordt met druk van rechtse rivalen binnen zijn partij om af te treden na het verkiezingsverlies van de partij in juli.
De politieke instabiliteit valt samen met economische tegenwinden voor Japan. Het land kampt met een recordhoge begrotingsaanvraag van 122,45 biljoen yen (ongeveer 831,13 miljard dollar) voor het komende begrotingsjaar, wat de derde opeenvolgende jaarlijkse stijging van de overheidsuitgaven markeert. Deze stijging wordt voornamelijk toegeschreven aan de oplopende kosten voor schulddienstverlening, hogere rentetarieven en de stijgende rendementen op Japanse staatsobligaties, evenals aan hogere defensie-uitgaven. De economische situatie wordt verder gecompliceerd door een zwakke yen en stijgende inflatie, die de koopkracht van huishoudens aantast.
Hoewel de LDP een meerderheid verloor in de Eerste Kamer, blijft de partij voldoende zetels behouden om oppositiecontrole te blokkeren, wat leidt tot politieke patstellingen. De opkomst van kleinere, populistische partijen zoals Sanseito, die anti-globalistische en ultranationalistische standpunten promoot, duidt op een groeiende ontevredenheid onder de kiezers. Deze partij, die profiteert van de desillusie met de gevestigde politiek, heeft haar zetelaantal aanzienlijk vergroot.
De politieke onzekerheid en de economische uitdagingen creëren een complex landschap voor Japan. De beslissing van de LDP over een vervroegde leiderschapsverkiezing, die op 6 september 2025 wordt verwacht, zal waarschijnlijk de beleidsrichting van het land beïnvloeden en de stabiliteit van de regering van premier Ishiba verder op de proef stellen. De markt reageert met volatiliteit, waarbij de yen verzwakt en de rendementen op Japanse staatsobligaties stijgen, wat de urgentie van een duidelijke politieke richting onderstreept.