De Lage Aardbaan (LEO) staat momenteel onder enorme operationele druk door de snelle uitrol van megaconstellaties, waarvan het Starlink-netwerk van SpaceX het meest prominente voorbeeld is. Uit een grondige analyse van de periode 2019 tot begin 2025 blijkt dat de noodzaak tot het uitvoeren van botsingsvermijdende manoeuvres drastisch is toegenomen. Het percentage satellieten dat maandelijks gedwongen is om uitwijkacties te ondernemen, is verzevenvoudigd. Dit steeg van slechts 0,2% naar 1,4%, wat neerkomt op ongeveer 340 individuele ruimtevaartuigen die elke maand uit moeten wijken om een botsing te voorkomen.
Deze verhoogde activiteit is een directe weerspiegeling van de aanzienlijke toename van objecten in deze cruciale orbitale zone. Het totale aantal objecten groeide met 76%, van circa 13.700 in 2019 naar 24.185 tegen 2025. Prognoses binnen de sector suggereren dat dit aantal tegen het einde van dit decennium een verbijsterende 70.000 satellieten zou kunnen bereiken. Dit onderstreept een kritiek moment voor de duurzaamheid van de ruimtevaart. Deze groeiende dichtheid brengt een inherent systeemrisico met zich mee. De huidige gegevens wijzen op een kans van 10% dat er binnen het komende jaar een botsing in een baan om de aarde plaatsvindt, een gebeurtenis die via kettingreacties duizenden nieuwe brokstukken zou kunnen genereren.
Voor satellietoperatoren vormen de noodzakelijke, frequente uitwijkmanoeuvres een fundamentele bedreiging voor de integriteit van hun missies, vooral voor ruimtevaartuigen die een uiterst nauwkeurige hoogtecontrole vereisen. Professor Hugh Lewis, ruimtepuinexpert aan de University of Birmingham, merkte op dat deze aanpassingen de operaties van aardobservatiesatellieten die exacte grondsporen moeten behouden, aanzienlijk verstoren. Hoewel exploitanten zoals SpaceX blijkbaar in staat zijn om een zeer hoog volume aan uitwijkingen te beheren – zij voerden naar verluidt ongeveer 145.000 manoeuvres uit in de zes maanden voorafgaand aan juli 2025 – blijft de cumulatieve impact op het milieu een ernstige overweging.
SpaceX heeft een bijzonder voorzichtige operationele houding getoond, waarbij zij uitwijkacties initiëren bij een botsingsrisico van slechts één op 3.3 miljoen. Dit is een veel striktere drempel dan de één op 10.000 die vaak door NASA wordt gehanteerd. Deze noodzakelijke aanpassingen verbruiken echter de aanwezige stuwstof, wat onvermijdelijk de functionele levensduur van een satelliet verkort en de operationele kosten verhoogt. Bovendien kan het uitwijken voor één object onbedoeld het risico op een daaropvolgende, onvoorziene ontmoeting vergroten. Deze dynamische omgeving stelt impliciet de vraag naar de levensvatbaarheid op lange termijn van de huidige implementatiesnelheden. Er is dringend behoefte aan een evolutie in het regelgevend kader dat deze gedeelde orbitale hulpbron beheert, om de duurzame toegankelijkheid ervan te waarborgen voor alle toekomstige inspanningen, van wetenschappelijke waarneming tot wereldwijde communicatie-infrastructuur.