Catalonië kijkt reikhalzend uit naar een zeldzaam astronomisch fenomeen: een totale zonsverduistering op 12 augustus 2026. Dit wordt de eerste totale zonsverduistering die in de regio zichtbaar is in meer dan 120 jaar, met de laatste die plaatsvond op 30 augustus 1905. Het pad van de totaliteit, waar de maan de zon volledig zal bedekken, zal door het zuiden van Catalonië trekken. Gebieden zoals Tarragona en Terres de l'Ebre zullen getuige zijn van dit spectaculaire schouwspel, waarbij de zon tot wel 1 minuut en 32 seconden volledig aan het zicht wordt onttrokken in gemeenten als Roquetes. De eclips vindt plaats in de late namiddag, tussen 19:30 en 21:00 uur, met de zon laag aan de horizon, wat zorgt voor dramatische atmosferische effecten.
Om de gebeurtenis in goede banen te leiden, heeft de Catalaanse regering een interdepartementale commissie ingesteld. Deze commissie, bestaande uit dertien afdelingen en voorgezeten door president Salvador Illa, coördineert de voorbereidingen op het gebied van territoriale planning, mobiliteit, veiligheid, volksgezondheid, onderwijs, toerisme en wetenschappelijke voorlichting. Een belangrijk initiatief is de ontwikkeling van een zichtbaarheidskaart, ook wel een 'schaduwkaart' genoemd, die de optimale observatiepunten zal identificeren en toegankelijk zal zijn voor het publiek. Het Catalan Institute of Space Studies (IEEC) speelt een cruciale rol in het bieden van technische en wetenschappelijke ondersteuning. Ignasi Ribas, directeur van het IEEC, benadrukt dat de zonsverduistering een uitzonderlijke kans biedt voor onderzoek, met name voor de studie van de zonnecorona en gerelateerde zonneactiviteit. Centra zoals het Ebre Observatorium, gelegen in het pad van de totaliteit, zullen essentieel zijn voor kennisoverdracht. De zonsverduistering wordt verwacht een aanzienlijke toestroom van bezoekers te trekken, zowel uit binnen- als buitenland. De ervaring van eerdere eclipsen wereldwijd toont aan dat dit kan leiden tot een grote vraag naar accommodatie en een toename van het verkeer, vooral op de terugweg. De Catalaanse regering anticipeert op een economische impuls voor de regio, met initiatieven zoals het gratis verstrekken van gecertificeerde eclipsbrillen en het implementeren van speciale verkeersregelingen. Voor een veilige observatie is het cruciaal om gecertificeerde zonnefilters of eclipsbrillen te gebruiken die voldoen aan de ISO 12312-2 internationale veiligheidsnorm. Gewone zonnebrillen of zelfgemaakte filters bieden onvoldoende bescherming en kunnen leiden tot permanente oogschade of blindheid. Het is nooit veilig om direct in de zon te kijken tijdens een gedeeltelijke eclips, behalve tijdens de korte periode van totaliteit. Alternatieve veilige kijkmethoden omvatten het gebruik van een pinhole projector. Deze zonsverduistering is de eerste van een reeks van drie eclipsen die tussen 2026 en 2028 in Spanje zichtbaar zullen zijn, wat een uitzonderlijke reeks astronomische gebeurtenissen markeert. De gebeurtenis in Catalonië wordt gezien als een kans om de interesse in astronomie, wetenschap en duurzaamheid te vergroten en de samenleving te betrekken bij deze fascinerende natuurverschijnselen.