In 2021 hebben vissers op het eiland Anjouan in de Comoren een 'no-take' zone (NTZ) van 10 hectare ingesteld. Dit initiatief, ondersteund door de non-profitorganisatie Dahari, heeft geleid tot een cruciaal toevluchtsoord voor het zeeleven en het herstel van koraalriffen. Lokale vissers melden een toename in de waarnemingen van diverse vissoorten en zeeschildpadden, zelfs in gebieden die grenzen aan de NTZ. Deze positieve effecten onderstrepen de effectiviteit van de beschermingsinspanningen voor het revitaliseren van het mariene ecosysteem.
De Comoren, een archipel in de Indische Oceaan, staan bekend om hun uitzonderlijke biodiversiteit, maar de koraalriffen worden ernstig bedreigd door overbevissing, vervuiling en klimaatverandering. Deze factoren tasten de vitale ecosystemen aan en vormen een bedreiging voor de voedselzekerheid en de mariene biodiversiteit. De gemeenschapsgestuurde aanpak, zoals het door vissers geleide initiatief op Anjouan, vertegenwoordigt een verschuiving van eerdere conservatiestrategieën die niet de verwachte voordelen opleverden. Dit model adresseert zowel ecologische behoeften als het cruciale belang van de visserij voor lokale gemeenschappen. Onderzoek toont aan dat 'no-take' mariene reservaten, waar visserij volledig verboden is, de veerkracht van koraalriffen tegen verstoringen zoals koraalverbleking aanzienlijk kunnen vergroten. In dergelijke zones is de biomassa van doelsoorten vis, zoals de koraalduivel, meer dan drie keer zo hoog als in gebieden waar visserij is toegestaan. Dit komt doordat de bescherming tegen visserij de dieren in staat stelt langer te leven en groter te worden, wat leidt tot een gezonder ecosysteem. Bovendien herstellen habitats zich beter binnen deze beschermde gebieden, wat ten goede komt aan de planten en dieren die ervan afhankelijk zijn.
Gemotiveerd door dit succes, heeft Dahari plannen om deze beschermde gebieden uit te breiden. Het doel is om nog vijf NTZ's te vestigen, die in totaal 425 hectare aan koraalriffen zullen omvatten. Deze uitbreiding, gecombineerd met een nieuwe mariene strategie die gericht is op gemeenschapsontwerp en adaptief beheer, toont een sterke toewijding aan mariene conservatie in de regio. De strategie is gebaseerd op vijf pijlers die een context-aangepaste en schaalbare aanpak garanderen, waaronder het co-designen van reservaten met vissers, het stimuleren van naleving door middel van directe voordelen en het waarborgen van datagestuurd leren voor adaptief beheer. Dit initiatief, dat de gemeenschap centraal stelt, genereert al interesse bij naburige gemeenschappen, wat aantoont hoe succesvolle conservatiemodellen zich organisch kunnen verspreiden wanneer ze tastbare voordelen opleveren.