Wetenschappers hebben een nieuwe soort prehistorische walvis ontdekt, genaamd Janjucetus dullardi, gebaseerd op een 26 miljoen jaar oud fossiel dat aan de Surf Coast van Victoria, Australië, werd gevonden. Deze vondst, die voor het eerst in bijna twintig jaar een nieuwe fossiele walvissoort in Australië identificeert, biedt een fascinerend inzicht in de vroege evolutie van walvissen, lang voordat ze de gigantische filtervoeders werden die we vandaag kennen.
Janjucetus dullardi was een kleine, roofzuchtige walvis, ongeveer twee meter lang, met grote, naar voren gerichte ogen en scherpe, snijdende tanden. Deze anatomie suggereert dat hij jaagde op grote vissen, in tegenstelling tot de moderne baleinwalvissen die zich voeden met plankton. Met zijn compacte lichaam en visuele jachtstijl, kan deze vroege walvis het best worden omschreven als de haaiachtige versie van een baleinwalvis – klein en bedrieglijk schattig, maar zeker niet ongevaarlijk. Het fossiel, bestaande uit een gedeeltelijk bewaarde schedel met tanden en oorbotten, werd in juni 2019 ontdekt door de lokale inwoner Ross Dullard tijdens een wandeling langs het strand. De betekenis van de vondst werd erkend en het fossiel werd gedoneerd aan Museums Victoria. Ter ere van zijn bijdrage is de soort naar hem vernoemd.
Dr. Erich Fitzgerald, Senior Curator van Vertebrate Palaeontologie bij het Museums Victoria Research Institute, benadrukt het belang van dergelijke publieke ontdekkingen en stelt: "Ross' ontdekking heeft een heel hoofdstuk van de walvisevolutie ontsloten dat we nog nooit eerder hebben gezien. Het is een herinnering dat wereldveranderende fossielen in je eigen achtertuin te vinden zijn." Deze ontdekking is van cruciaal belang voor het begrijpen van de evolutie van baleinwalvissen. Janjucetus behoort tot de mammalodontiden, een groep vroege walvissen die leefden tijdens het Oligoceen, ongeveer 30 tot 23 miljoen jaar geleden. Victoria, Australië, blijkt een belangrijke locatie te zijn voor de studie van deze vroege walvisevolutie, met drie van de vier wereldwijd bekende mammalodontide soorten die uit deze regio komen.
De uitzonderlijke bewaring van zowel de tanden als de oorstructuren van Janjucetus dullardi biedt wetenschappers de mogelijkheid om dieper inzicht te krijgen in hoe deze vroege walvissen hoorden, jaagden en zich voortbewogen in de oude oceanen. De Jan Juc Formation, waar het fossiel werd gevonden, wordt erkend als een internationale hotspot voor het bestuderen van de vroege walvisevolutie. Deze regio was in het verleden een broedplaats voor enkele van de meest ongebruikelijke walvissen in de geschiedenis. De inzichten die uit Janjucetus dullardi worden verkregen, helpen niet alleen om de evolutionaire stappen van walvissen te begrijpen, maar bieden ook aanwijzingen voor hoe het zeeleven reageert op opwarmende oceanen, wat relevant is voor hedendaags ecologisch onderzoek.