Sabah, Maleisië, is nu de thuisbasis van 's werelds eerste Nikkel Botanische Tuin. Deze unieke faciliteit van één hectare, gelegen in de Monggis Ranau Substation nabij Kota Kinabalu, bevindt zich binnen het UNESCO Werelderfgoedgebied Kinabalu Park.
De tuin is gewijd aan het behoud en de studie van hyperaccumulatorplanten, plantensoorten die bekend staan om hun uitzonderlijke vermogen om nikkel uit de bodem op te nemen en te concentreren. De tuin toont twaalf zeldzame nikkel-accumulerende plantensoorten, waaronder diverse variëteiten van Phyllanthus en Glochidion, evenals Rinorea-soorten. Deze planten bezitten een opmerkelijke eigenschap met implicaties voor milieubeheer, met name in gebieden met nikkelrijke bodems. Onderzoek heeft uitgewezen dat nikkelhyperaccumulatoren in Sabah vaak voorkomen in successiehabitats zoals bergkammen, rivieroevers en secundaire vegetatie, voornamelijk op hoogtes onder de 1200 meter.
Officieel opgericht als arboretum in 2014, dient de tuin cruciale rollen in wetenschappelijk onderzoek, natuurbescherming, educatie en publieke waardering van botanische diversiteit. Een van de tentoongestelde planten, Xylosma luzonensis, wordt erkend vanwege zijn potentieel in landschapsarchitectuur en bodemerosiebestrijding, vooral in ultramafische bodemomgevingen. De aanwezigheid van nikkel in deze planten werd recentelijk gedemonstreerd tijdens het Borneo Flora Festival in Labuan. Daar konden bezoekers, waaronder Hare Majesteit Raja Zarith Sofiah, Koningin van Maleisië, het proces observeren. Door gebruik te maken van gespecialiseerd papier kleurden de bladeren van Xylosma luzonensis roze bij aanraking, wat de nikkelinhoud visueel bevestigde. Dit initiatief onderstreept de toewijding van de tuin aan publieke educatie en het vergroten van het bewustzijn over deze buitengewone botanische exemplaren.
De studie van nikkelbiopathways in tropische nikkelhyperaccumulerende bomen uit Sabah heeft aangetoond dat nikkel voornamelijk geconcentreerd is in het floëem van wortels en stengels, met uitschieters tot 16,9% nikkel in het floëemsap van Phyllanthus balgooyi. De concentraties in de bladeren variëren echter per soort; bij P. balgooyi is de hoogste concentratie in het floëem, terwijl bij P. securinegioides en Rinorea bengalensis de epidermis en het sponsachtige mesofyl de hoogste concentraties bevatten. Deze bevindingen zijn cruciaal voor het begrip van metaaltransportmechanismen in planten en openen deuren voor toepassingen in phytomining, een milieuvriendelijke technologie voor metaalwinning. De wereldwijde potentie voor nikkel-phytomining ligt met name in regio's met uitgestrekte ultramafische bodems en mijnbouwactiviteiten, zoals Indonesië, de Filipijnen en Nieuw-Caledonië, waar talrijke houtachtige hyperaccumulatorsoorten voorkomen die geschikt zijn als 'metaalkorrels'.