De Eenenveertigste Italiaanse Antarctische Missie: Duiken in de Diepten van de Tijd voor Klimaatinzicht

De eenenveertigste Italiaanse Antarctische Expeditie is officieel van start gegaan, waarmee een nieuwe fase van wetenschappelijke verkenning wordt ingeluid. Deze grootschalige onderneming heeft ongeveer tweehonderd specialisten gemobiliseerd om een breed scala aan multidisciplinaire onderzoeken uit te voeren. Het onderzoeksprogramma bestrijkt fundamentele wetenschappelijke gebieden, zoals glaciologie (de studie van ijs), klimatologie (het begrijpen van weerpatronen) en oceanografie (de dynamiek van de zuidelijke oceaan). Deze brede focus onderstreept de ambitie om planetaire processen in hun geheel te begrijpen. De eerste operationele fase richtte zich op cruciale logistieke taken: het herstellen van de volledige functionaliteit van het kuststation Mario Zucchelli en het nauwkeurig controleren van de toestand van het zee-ijs in de omgeving.

Het verifiëren van de ijscondities is van cruciaal belang voor de veiligheid. Dit is noodzakelijk om de veilige landing te garanderen van de C-130J vliegtuigen, die fungeren als de levensaders voor de bevoorrading van personeel en essentiële uitrusting diep in het continent. Dergelijke logistieke operaties in extreme omstandigheden vereisen een uitzonderlijke mate van coördinatie en vooruitziendheid; elke levering is een staaltje van collectief meesterschap. Een centraal onderdeel van het huidige seizoen is de actieve deelname aan het internationale project genaamd 'Beyond Epica Oldest Ice', dat plaatsvindt op de afgelegen locatie Little Dome C (Малый Купол С).

Het doel van dit monumentale initiatief, dat genereus wordt gefinancierd door de Europese Commissie, is het verzamelen van ijskernen die mogelijk ouder zijn dan 1,2 miljoen jaar. De analyse van deze oeroude, diepgevroren lagen zal wetenschappers in staat stellen de klimaatomstandigheden van het verre verleden gedetailleerd te reconstrueren. Dit levert onschatbare gegevens op voor het ontrafelen van de langetermijncycli van de Aarde. Het nieuwe project is specifiek ontworpen om een cruciale kennislacune op te vullen: het begrijpen van de overgang in ijstijdcycli. Eerder werd een cyclus van 41.000 jaar waargenomen, maar deze veranderde in een langere cyclus van 100.000 jaar. Het vermogen om deze verschuiving te verklaren is essentieel. Ter vergelijking: het vorige record, vastgesteld door het EPICA-project, reikte slechts terug tot de laatste 800.000 jaar.

Succesvolle booractiviteiten bij Little Dome C hebben reeds geleid tot een historische prestatie: de winning van een kern met een lengte van 2800 meter, die de vaste gesteentelaag bereikte. Dit werd begin januari aangekondigd. Bij het project zijn instituten uit tien Europese landen betrokken, waaronder het Alfred Wegener Instituut (Duitsland), de British Antarctic Survey (VK), het Franse Polaire Instituut IPEV en het Instituut voor Polaire Wetenschappen van de Italiaanse Nationale Onderzoeksraad (ISP-CNR), dat de boorwerkzaamheden leidt. De logistieke uitdaging om de kostbare monsters naar Europa te transporteren met de ijsbreker 'Laura Bassi', waarbij de koudeketen strikt op -50°C moet worden gehandhaafd, benadrukt de enorme toewijding aan het verzamelen van informatie die algemene patronen in het klimaat kan verhelderen.