Antarctische Barnsteen: Direct Bewijs van Weelderige Wouden uit het Krijt

Voor het eerst hebben wetenschappers de vondst van barnsteenmonsters op Antarctisch grondgebied onomstotelijk bevestigd. Deze zeldzame ontdekking levert tastbaar bewijs dat ongeveer 90 miljoen jaar geleden, tijdens het Krijt-tijdperk, weelderige gematigde bossen floreerden op dit continent. De vondst is van cruciaal belang, aangezien het onze perceptie van de paleoklimaten van de aarde verrijkt en een venster biedt op een radicaal andere Antarctische geschiedenis.

De minuscule fragmenten, die slechts de grootte van een millimeter bereiken, werden in 2017 geborgen. Dit gebeurde vanuit mariene sedimenten op een aanzienlijke diepte van 946 meter in de regio van de Pine-eilandbaai, gelegen in West-Antarctica. De berging van de monsters vond plaats aan boord van de Duitse wetenschappelijke onderzoekijsbreker, de “Polarstern”. De barnsteen is toepasselijk vernoemd naar de vindplaats: ‘barnsteen van Pine Island’.

Dit fossiele hars fungeert als een ware tijdcapsule, die een totaal andere, warme periode van het continent vastlegt. Het directe materiële bewijs wijst erop dat Antarctische gebieden destijds de thuisbasis waren van vochtige naaldbossen. De winters waren opmerkelijk mild en volledig ijsvrij. Dit klimaat werd in stand gehouden door een extreem hoog koolstofdioxidegehalte in de atmosfeer, wat zorgde voor een krachtig natuurlijk broeikaseffect. Dit strookt met de algemene wetenschappelijke consensus over de veel hogere mondiale temperaturen die kenmerkend waren voor het Krijt.

Uit nauwkeurige analyse, waarvan de resultaten werden gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift Antarctic Science, bleek dat de barnsteen micro-insluitsels bevatte van de schorsresten van de oeroude bomen. Bovendien werden tekenen van pathologische harsstroom waargenomen. Dit laatste suggereert dat de bomen hars afscheidden om schade te genezen die was veroorzaakt door plagen of bosbranden. Dergelijke branden kwamen in het warme klimaat van die tijd vaak voor. De aanwezigheid van de barnsteen, samen met gefossiliseerde sporen, pollen en een dunne laag bruinkool, bevestigt de diversiteit van de ecosystemen, inclusief varens en bloeiende planten.

Deze verzamelde gegevens zijn van vitaal belang voor het nauwkeuriger modelleren van de klimaatomstandigheden uit het verre verleden. Door te begrijpen hoe onze planeet functioneerde onder radicaal afwijkende klimaatomstandigheden, verkrijgen wetenschappers waardevolle inzichten voor de evaluatie van de huidige klimaatverandering. Deze baanbrekende ontdekking onderstreept dat zelfs de meest ijzige landschappen herinneringen bewaren aan diepgaande transformaties, en herinnert ons aan de cyclische aard van natuurlijke processen op aarde.