De 24-jarige Peruaanse artieste Renata Flores, afkomstig uit de regio Ayacucho, heeft zich ontpopt tot een sleutelfiguur in de beweging die de Quechua-taal nieuw leven inblaast. Ze gebruikt hiervoor hedendaagse muziekgenres. Flores staat bekend als de ‘Koningin van de Quechua Rap’ en combineert op meesterlijke wijze traditionele Andesmotieven met de energie van hiphop en trap. Deze bijzondere muzikale fusie spreekt een breed publiek aan en fungeert als een culturele brug tussen verschillende generaties.
Haar muzikale reis begon al vroeg, in 2015, toen ze slechts 13 jaar oud was. Ze trok de aandacht van het publiek door een cover uit te brengen van Michael Jacksons nummer “The Way You Make Me Feel”, volledig gezongen in het Quechua. Dit vroege succes effende het pad voor het creëren van origineel materiaal, wat resulteerde in haar veelgeprezen debuutalbum “Isqun”, dat in 2021 verscheen. De titel van het album, wat ‘negen’ betekent in het Quechua, is een eerbetoon aan negen invloedrijke Peruaanse vrouwen, waaronder historische figuren als Chanan Cori Coca en María Parado de Bellido. Hoewel Renata de taal in het begin nog niet vloeiend beheerste, leerde ze de teksten fonetisch uit het hoofd, bijgestaan door haar grootmoeder Ada, die een moedertaalspreker is.
In augustus 2025 zette Flores haar internationale opmars voort met een optreden op het Festival “Orígenes” in Bogotá, Colombia. Ze presenteerde daar een dynamische mix van trap, R&B en traditionele Andesmuziek. Dit concert vond plaats op het podium van het prestigieuze Jorge Eliécer Gaitán Theater. Haar programma legde de nadruk op cruciale thema’s zoals zelfbeschikking, verbondenheid met het grondgebied en cultureel verzet. Dit onderstreept haar diepe betrokkenheid bij het behoud van het inheemse erfgoed. Het “Orígenes” Festival, dat liep van 27 tot 31 augustus 2025, werd georganiseerd door het District Institute of Arts (Idartes) met als doel de levendige muziek van inheemse volkeren te erkennen en te revitaliseren.
De invloed van Renata Flores reikt veel verder dan de grenzen van de muziekindustrie. Haar maatschappelijke impact werd erkend toen ze in 2021 door het tijdschrift Hola! werd opgenomen in de lijst van de 100 meest invloedrijke Latijns-Amerikaanse vrouwen. Bovendien plaatste Forbes Peru haar bij de 50 meest invloedrijke en machtige vrouwen van het land. Haar vernieuwende benadering fungeert als een krachtige inspiratiebron voor de nieuwe generatie creatievelingen, en moedigt hen aan hun culturele identiteit te omarmen via moderne kunstvormen. De missie van Flores is duidelijk: laten zien hoe culturele identiteit en moderniteit elkaar wederzijds kunnen versterken, waardoor de taal van haar voorouders verandert in een actueel instrument voor zelfexpressie en de strijd voor erkenning.