Vào ngày 2 tháng 9 năm 2025, Gazprom của Nga và CNPC của Trung Quốc đã ký một biên bản ghi nhớ quan trọng, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc xây dựng đường ống dẫn khí đốt Power of Siberia 2. Dự án đầy tham vọng này, dự kiến kéo dài 30 năm, sẽ vận chuyển tới 50 tỷ mét khối (bcm) khí đốt tự nhiên hàng năm từ các mỏ Yamal của Nga đến Trung Quốc quá cảnh qua Mông Cổ.
Thỏa thuận này thể hiện sự chuyển dịch chiến lược của Nga, tìm cách bù đắp thị trường châu Âu đã mất do căng thẳng địa chính trị. Tuyến đường ống mới qua Mông Cổ không chỉ tăng cường hợp tác năng lượng giữa hai quốc gia mà còn định hình lại động lực năng lượng toàn cầu. Theo các báo cáo, dự án này được mô tả là "lớn nhất, tham vọng nhất và thâm dụng vốn nhất trong ngành công nghiệp khí đốt thế giới". Mặc dù biên bản ghi nhớ đã phác thảo phạm vi dự án, các khía cạnh quan trọng như giá cả, tài chính và lịch trình xây dựng chi tiết vẫn đang trong quá trình đàm phán.
Tuy nhiên, việc ký kết biên bản ghi nhớ mang tính ràng buộc pháp lý đã cho thấy ý định rõ ràng của cả hai bên trong việc thúc đẩy sáng kiến chiến lược này. Các cuộc đàm phán về giá cả, vốn là điểm nghẽn trong các thỏa thuận trước đây, được cho là sẽ mang lại lợi thế đáng kể cho Trung Quốc do tuyến đường vận chuyển ngắn hơn so với châu Âu. Song song với dự án Power of Siberia 2, hai nước cũng nhất trí tăng cường nguồn cung qua các tuyến hiện có. Sản lượng qua đường ống Power of Siberia sẽ tăng từ 38 bcm lên 44 bcm mỗi năm. Ngoài ra, các chuyến hàng qua tuyến Viễn Đông và đảo Sakhalin dự kiến sẽ tăng từ 10 bcm lên 12 bcm mỗi năm. Những điều chỉnh này dự kiến sẽ nâng tổng công suất xuất khẩu khí đốt của Nga sang Trung Quốc lên hơn 100 bcm mỗi năm.
Dự án Power of Siberia 2 được kỳ vọng sẽ định hình lại cục diện năng lượng toàn cầu. Nó có khả năng giảm sự phụ thuộc của Trung Quốc vào nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Hoa Kỳ và củng cố mối quan hệ năng lượng giữa Nga và Trung Quốc. Sự hợp tác này cũng phản ánh xu hướng rộng lớn hơn trong địa chính trị năng lượng toàn cầu, thúc đẩy định hướng lại xuất khẩu năng lượng của Nga về phía đông và tăng cường an ninh năng lượng của Trung Quốc thông qua các nguồn cung đa dạng.
Việc Nga chuyển hướng sang thị trường châu Á là một phần trong chiến lược lớn hơn nhằm bù đắp sự sụt giảm thị trường châu Âu, vốn chiếm phần lớn ngân sách liên bang của Nga. Với việc Liên minh châu Âu có kế hoạch loại bỏ hoàn toàn nhập khẩu năng lượng của Nga vào năm 2027, việc đảm bảo các hợp đồng dài hạn với Trung Quốc trở nên vô cùng quan trọng đối với sự ổn định tài chính của Nga. Đồng thời, Trung Quốc, với tư cách là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới, đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào LNG vốn chịu biến động thị trường và rủi ro địa chính trị. Việc mở rộng nhập khẩu khí đốt qua đường ống từ Nga không chỉ tăng cường an ninh năng lượng của Trung Quốc mà còn làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế và chính trị với Moscow.
Sự phát triển này cho thấy một tầm nhìn chiến lược, nơi các nguồn lực và nhu cầu được kết nối một cách hài hòa, tạo ra một mạng lưới năng lượng Á-Âu tích hợp hơn. Nó nhấn mạnh khả năng chuyển đổi những thách thức thành cơ hội, định hình một tương lai năng lượng bền vững và hợp tác.