Ủy ban Việc làm và Các vấn đề Xã hội của Nghị viện Châu Âu đã công bố dự thảo báo cáo đề xuất một Chỉ thị của EU về quản lý thuật toán tại nơi làm việc. Sáng kiến này nhằm mục đích điều chỉnh việc sử dụng các hệ thống tự động, bao gồm cả trí tuệ nhân tạo (AI), trong việc giám sát, đánh giá hoặc đưa ra quyết định ảnh hưởng đến người lao động và cả những người tự kinh doanh.
Đề xuất này, dự kiến sẽ được bỏ phiếu tại Ủy ban Việc làm vào tháng 12 năm 2025 và sau đó là sự phê chuẩn của toàn thể Nghị viện, sẽ yêu cầu các nhà tuyển dụng phải cung cấp thông tin bắt buộc cho người lao động về các hệ thống thuật toán được sử dụng hoặc dự kiến sử dụng. Điều này bao gồm việc nêu rõ mục đích của hệ thống, các loại dữ liệu được thu thập và liệu dữ liệu đó có được sử dụng để ra quyết định tự động hay không. Ngoài ra, các quy trình tham vấn với người lao động hoặc đại diện của họ sẽ là bắt buộc trước khi triển khai hoặc cập nhật các hệ thống này. Một điểm quan trọng khác là sự cần thiết phải có sự giám sát của con người đối với tất cả các hệ thống quản lý thuật toán.
Sáng kiến này lấp đầy những khoảng trống pháp lý hiện có trong các quy định của EU như GDPR và AI Act, vốn không nhắm mục tiêu cụ thể vào quản lý thuật toán tại nơi làm việc. Mặc dù AI Act phân loại các hệ thống AI liên quan đến công việc là "rủi ro cao" và áp đặt các nghĩa vụ nghiêm ngặt, nhưng nó không thiết lập các quyền cụ thể cho người lao động trong bối cảnh sử dụng AI. Tương tự, các quy định hiện hành của GDPR chỉ áp dụng cho các quy trình ra quyết định hoàn toàn tự động mà không có sự can thiệp của con người.
Đề xuất chỉ thị cũng tìm cách cấm xử lý dữ liệu nhạy cảm, bao gồm trạng thái cảm xúc, giám sát thần kinh và các cuộc trò chuyện riêng tư. Điều này phù hợp với các quy định của AI Act, vốn đã cấm các hệ thống AI được coi là có hại hoặc phân biệt đối xử, chẳng hạn như các hệ thống đánh giá cảm xúc tại nơi làm việc hoặc các công cụ thao túng hành vi người lao động một cách không minh bạch. Các hệ thống này, nếu bị phát hiện vi phạm, có thể dẫn đến các khoản phạt đáng kể, lên tới 35 triệu Euro hoặc 7% doanh thu toàn cầu hàng năm.
Việc ban hành chỉ thị này là một bước tiến quan trọng nhằm đảm bảo sự minh bạch, công bằng và bảo vệ quyền lợi của người lao động trong kỷ nguyên số hóa ngày càng phát triển. Nó nhấn mạnh sự cần thiết của một cách tiếp cận cân bằng, nơi công nghệ thúc đẩy hiệu quả nhưng không làm tổn hại đến phẩm giá và quyền của con người trong môi trường làm việc.