Vào ngày 5 tháng 9 năm 2025, Đức đã chính thức khánh thành JUPITER, siêu máy tính mạnh mẽ nhất châu Âu, tại Trung tâm Siêu máy tính Jülich (JSC) gần Aachen. Sự kiện này đánh dấu bước tiến quan trọng cho năng lực tính toán hiệu năng cao (HPC) của châu Âu, với sự tham dự của Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Bộ trưởng – Chủ tịch bang North Rhine-Westphalia, Hendrik Wüst.
JUPITER là siêu máy tính đầu tiên của châu Âu đạt ngưỡng exascale, có khả năng thực hiện hơn một tỷ tỷ phép tính mỗi giây (1 exaFLOP/s), và là hệ thống mạnh mẽ thứ tư trên thế giới. Với sức mạnh tính toán tương đương một triệu máy tính xách tay thông thường, JUPITER được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mạnh mẽ các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI) và mô phỏng khoa học phức tạp. Dự án được phát triển bởi JSC và tài trợ bởi sáng kiến EuroHPC JU, thể hiện cam kết của Đức và châu Âu trong việc dẫn đầu cuộc cách mạng công nghệ.
Khả năng của JUPITER sẽ cho phép các nhà khoa học chạy các mô hình khí hậu và thời tiết với độ phân giải chi tiết đến từng km, giúp dự báo các sự kiện thời tiết cực đoan như sóng nhiệt, bão lớn và lũ lụt chính xác hơn. Điều này cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách và kế hoạch ứng phó khẩn cấp. Ngoài ra, JUPITER còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các giải pháp AI tiên tiến, hỗ trợ cho Sáng kiến Nhà máy AI (JAIF) nhằm đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) thế hệ mới. Sự tích hợp giữa HPC và AI trên một kiến trúc duy nhất mở ra những khả năng mới cho nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo trên khắp châu Âu.
Một điểm nhấn đáng chú ý của JUPITER là hiệu quả năng lượng vượt trội. Siêu máy tính này đứng đầu bảng xếp hạng Green500 với hơn 60 tỷ phép tính mỗi watt, đồng thời sử dụng hệ thống làm mát bằng nước nóng, cho phép tái sử dụng nhiệt dư để sưởi ấm khuôn viên Jülich. Điều này thể hiện cam kết về tính bền vững và giảm thiểu tác động môi trường.
Dự án JUPITER là kết quả của khoản đầu tư chung 500 triệu euro từ Liên minh Châu Âu và Đức, thông qua EuroHPC Joint Undertaking. Đây là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của châu Âu nhằm xây dựng mạng lưới các Nhà máy AI – các trung tâm tính toán quy mô lớn, tiết kiệm năng lượng, chuyên đào tạo và triển khai các mô hình AI tiên tiến. Sự ra đời của JUPITER củng cố chủ quyền kỹ thuật số của châu Âu và đẩy nhanh các khám phá khoa học, đảm bảo rằng các nhà nghiên cứu, nhà đổi mới và ngành công nghiệp có quyền truy cập vào các tài nguyên tính toán mạnh mẽ và bền vững nhất.
JUPITER hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho khoa học, AI và đổi mới sáng tạo tại châu Âu.