Nhật Bản đang tiên phong trong việc sử dụng công nghệ cao, cụ thể là drone trang bị laser, để đối phó với dịch cúm gia cầm đang diễn biến phức tạp.
Tập đoàn công nghệ NTT đã phát triển và triển khai hệ thống tự động này nhằm bảo vệ các trang trại chăn nuôi gia cầm khỏi nguy cơ lây nhiễm từ chim hoang dã mang mầm bệnh. Giải pháp này ra đời trong bối cảnh tình hình dịch bệnh đang gây thiệt hại nặng nề. Chỉ riêng tại tỉnh Chiba, một đợt bùng phát vào tháng 1 và tháng 2 năm 2025 đã khiến hơn 3,3 triệu con gà phải tiêu hủy. Việc phòng ngừa được xem là chiến lược hiệu quả và tiết kiệm chi phí nhất cho người chăn nuôi.
Các đợt bùng phát cúm gia cầm tại Nhật Bản ngày càng trở nên thường xuyên. Mùa vụ 2022/2023 ghi nhận kỷ lục hơn 10 triệu con gia cầm bị tiêu hủy, vượt qua con số 9,8 triệu của năm 2020. Hệ thống drone laser, hợp tác giữa NTT và chính quyền tỉnh Chiba, hoạt động dựa trên cảm biến và camera để phát hiện chim hoang dã gần trang trại.
Khác với suy đoán ban đầu, drone không phát ra một chùm tia laser duy nhất mà chia thành nhiều tia sáng xanh lá cây và đỏ. Các màu sắc này đã được chứng minh hiệu quả trong việc xua đuổi nhiều loài động vật, bao gồm chim bồ câu, quạ, sáo đá và cả hươu. Tia laser hoạt động ngắt quãng, nhấp nháy theo nhịp điệu để ngăn động vật quen với ánh sáng hoặc tìm khe hở, từ đó chúng bị đẩy ra khỏi khu vực.
Các hệ thống laser tương tự đã cho thấy khả năng xua đuổi chim hoang dã hiệu quả, loại bỏ hoàn toàn chúng trong vòng 30 ngày tại một trang trại ở Minnesota. Công nghệ drone laser mang lại giải pháp vượt trội so với các phương pháp truyền thống như bù nhìn, băng phản quang hay thiết bị âm thanh, vốn chỉ có hiệu quả tạm thời.
Ánh sáng laser với các mẫu ngẫu nhiên và khó đoán giúp duy trì hiệu quả lâu dài, liên tục khiến chim coi đó là mối đe dọa vật lý. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, các biện pháp phòng ngừa như vậy có thể giảm đáng kể thiệt hại kinh tế liên quan đến các đợt bùng phát cúm gia cầm, vốn trong quá khứ lên tới hàng trăm triệu đô la. NTT cho biết các khoản trợ cấp của chính phủ sẽ hỗ trợ các nhà sản xuất nông nghiệp tiếp cận công nghệ này, giúp việc đầu tư phòng ngừa trở nên phải chăng hơn. Đây là bước đi quan trọng nhằm tăng cường an ninh sinh học và đảm bảo tính bền vững cho ngành chăn nuôi gia cầm.