Công ty trí tuệ nhân tạo Anthropic đã đạt được một thỏa thuận dàn xếp mang tính bước ngoặt, đồng ý chi trả 1,5 tỷ đô la để giải quyết vụ kiện tập thể cáo buộc công ty sử dụng sách lậu để đào tạo các mô hình AI của mình. Thỏa thuận này, được công bố vào ngày 5 tháng 9 năm 2025, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong cuộc chiến pháp lý giữa những người sáng tạo và các công ty AI, đồng thời đặt ra những tiền lệ quan trọng cho ngành công nghiệp non trẻ này.
Vụ kiện, do các tác giả Andrea Bartz, Charles Graeber và Kirk Wallace Johnson khởi xướng, cáo buộc Anthropic đã tải xuống khoảng 465.000 đến 500.000 cuốn sách từ các nguồn trái phép, bao gồm Library Genesis (LibGen) và Pirate Library Mirror (PiLiMi), để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) của mình, bao gồm cả chatbot Claude. Các tác giả cho rằng hành động này vi phạm nghiêm trọng luật bản quyền, với số tiền bồi thường ước tính khoảng 3.000 đô la cho mỗi tác phẩm.
Theo các điều khoản của thỏa thuận, Anthropic sẽ phải tiêu hủy tất cả các bản sao sách lậu đã sử dụng trong quá trình đào tạo và cam kết không sử dụng các tài liệu trái phép cho việc đào tạo AI trong tương lai. Thỏa thuận này cần sự phê duyệt của tòa án, với phiên điều trần sơ bộ dự kiến vào ngày 8 tháng 9 năm 2025.
Sự kiện này không chỉ là một chiến thắng pháp lý cho các tác giả mà còn gửi một thông điệp mạnh mẽ đến toàn bộ ngành công nghiệp AI, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ luật bản quyền và tìm kiếm các nguồn dữ liệu hợp pháp, có đạo đức. Các chuyên gia pháp lý cho rằng vụ việc này có thể định hình lại cách các công ty AI thu thập và quản lý dữ liệu đào tạo trong tương lai, có khả năng dẫn đến nhiều vụ kiện tương tự và sự giám sát pháp lý chặt chẽ hơn.
Trong bối cảnh ngành công nghiệp AI đang phát triển nhanh chóng, vụ kiện Anthropic làm nổi bật sự cần thiết phải cân bằng giữa đổi mới công nghệ và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Quyết định dàn xếp của Anthropic, mặc dù không thừa nhận hành vi sai trái, cho thấy một cách tiếp cận thực tế để giảm thiểu rủi ro pháp lý và tài chính tiềm ẩn, đặc biệt là khi đối mặt với khả năng phải đối mặt với các khoản bồi thường thiệt hại lên tới hàng tỷ đô la nếu vụ án được đưa ra xét xử.
Thỏa thuận này cũng đặt ra câu hỏi về nguồn gốc dữ liệu đào tạo AI và trách nhiệm của các công ty công nghệ trong việc đảm bảo tính hợp pháp của các tập dữ liệu này, báo hiệu một kỷ nguyên mới nơi việc thu thập dữ liệu không bị kiểm soát có thể đối mặt với những thách thức pháp lý nghiêm trọng, buộc các công ty phải tìm kiếm các phương pháp tiếp cận minh bạch và có trách nhiệm hơn.